Tempo cu e palabra “duradero” a nace, esaki tabata pa indica cu un producto por a wanta (su calidad) pa basta tempo, y cu e por a ser uza pa tempo relativamente largo, den otro palabra cu e producto ey tabatin un “bida largo”.
Pa un producto por tabatin un bida largo, casi e no tabatin “mag di” gasta y pues tecnicamente e por a ser uza pa tempo largo.
E concepto (“begrip”) aki a amplia y a crece bira un desaroyo duradero, nos a haya un economia duradero, finansas di gobierno duradero, y crecemento duradero.
Awendia specialmente politiconan ta uza e idea y criteria aki pa mil y un cos: construccionnan duradero, turismo duradero, inversionnan duradero, banconan duradero, entrada nacional duradero, negoshi duradero, y asina ey bo por sigui.
Djis menciona e palabra “duradero”, sea e ta na su lugar of no (“te pas en te onpas”), y lo bo gana voto, esey a lo menos ta e filosofia actual di politiconan manera un Mike GOD-fried Eman, un Barack Obama, e “bundesfrau”, presidente di Alemania Merkel, y mas loconan manera un Jesse Klaver, un Hillary Clinton, un Alexander Pechtold y un François Hollande, kendenan awendia ta uza e palabra aki specialmente pa e “salbacion di planeta tera” bao di e excusa di un maneho duradero di energia.
DESAROYO DURADERO
Politiconan kendenan a bin hunto den Nacionnan Uni, na aña 1987 a describi un desaroyo duradero di e siguiente manera:
Desaroyo duradero ta e desaroyo cu ta relaciona cu, y ta responde na e necesidadnan di e mundo di awendia (di e generacion actual), sin trece na peliger e capacidad di futuro generacionnan pa cubri y satisface nan propio necesidadnan.
E politiconan aki a sa di comprende cu e superficie di nos planeta tera tin su limite, cu pues algun dia e lo mester yega na su final, y cu hende mester por maneha naturalesa di tal manera cu e NO ta ranca mas producto (por ehempel pisca y madera) for di naturalesa, cu – riba propio forsa – POR bin acerca door di crecimento natural.
Den otro palabra nan a comprende cu hende NO por consumi, te caba cu e productonan cu futuro generacionnan tambe ainda mester depende di nan pa sobrebibi; aki ta trata e ora ey di un balance entre interesnan ecologico y economico/social, entre desaroyo economico y conservacion di naturalesa.
PANICO ENCUANTO E CLIMA
Durante e conferencia mas grandi di tur tempo di Nacionnan Uni na aña 2002, algun politico bibo, astuto, scondi y tras di lomba di hende(“achterbaks”) a probecha di un oportunidad unico pa – cu gran demostracion di nan “peso” – “bende” mundo nan importancia, pues convence mundo con importante nan mes ta.
E prosperidad di mundo occidental tabata na peliger, tabatin un incertidumbre grandi riba nos futuro, y conceptonan manera inverti den conocimento y tecnologia pa scapa mundo, a bira expresionnan moderno di tur dia, mescos cu tabata e caso cu e temanan energia, energia fosil, energia limpi, perdida di biodiversidad, materianan prima cu na cierto momento ya no t’ey mas, calentamiento di nos planeta tera, cambionan den clima, y e efecto invernadero (“broeikaseffect”).
Y di mes tabatin necesidad di un “approach” y un maneho internacional pa resolve e problemanan mundial aki, pues mundo mester a wordo scapa y salba urgentemente.
Y awor, cu e introduccion historico cortico aki, ata di mes nos a yega na e maneho di Mike GODfried Eman.
Den tur asunto e ta cana hunto cu e hendenan, un tras di otro, di Nacionnan Uni, pero locual ta pio, ta cu hasta eynan e kier ta na e prome luga (“haantje de voorste”), un ehempel pa mundo henter, un “rolmodel”, of mihor bisa E “rolmodel” Mike GODfried Eman, The One and Only, e UNICO.
Riba “SU” Aruba tur cos ta duradero, un finansas publico duradero, un turismo duradero, un economia duradero cu un crecemento tambe duradero, un relacion duradero cu Reino, energia duradero, enseñansa duradero, cuido di salud duradero; enfin, den algun palabra Mike GODfried Eman a percura pa un maneho gubernamental duradero!
Y e mes ta haya cu e ta funciona perfectamente “duradero”!
KICO REALMENTE TA E SITUACION NA ARUBA, AWE NA AÑA 2017??
NOS POR PAPIA DI UN MANEHO DURADERO RIBA TERENO DI MEDIO AMBIENTE? …. MIENTRAS CU MIKE GODfried EMAN CASI TA MATA E PUEBLO CU GAS, MESCOS CU UN BASHAR AL-ASSAD TA HACI ESAKI NA SIRIA!!??
Puntra e habitantenan di Tamarijn, di Parkietenbos, di Simeon Antonio, di Cas Paloma, of di Sero Lopez!
Mike GODfried Eman ta tuma henter mundo haci ora e ta pretende cu Aruba ta berde y duradero, pero mientras tanto e ta casi mata e pueblo cu gas, mescos cu Bashar Al-Assad ta haci esey na Syria, esaki cu tur sorto di kimico- y gasnan sushi y askeroso, y cu plastic kima y otro porkeria.
E unico diferencia cu Al-Assad ta, cu e burdugo ey na Siria ta caba cu baby- y ciudadanonan den 6 ora di tempo usando su “chloorgas”, mientras cu Mike GODfried Eman ta tuma 20 aña pa haci esey, pasobra e ora ey e hendenan ta muri pa motibo di cancer na pulmon; bo mag rey pa motibo di kico!
Con esaki, ainda den aña 2017, ta posibel den Reino? Con esaki por sosode ainda?
Con ta permiti cu esaki ainda por socede!
Esaki ta keda un misterio completo.
Ta incomprendibel cu NI Hulanda, NI Reino, NI s.e. Gobernador ta pone un fin na e gobernacion aki.
Pa cuanto tempo mas Hulanda, Reino, Rey Willem Alexander y Gobernador, lo por nenga nan responsabilidad pa garantisa un gobierno drechi, un “deugdelijk bestuur”, unda ciudadanonan ta sigura di nan derechonan humano fundamental, y ta sinti nan mes sigur di esey, manera por ehempel NO ser mata cu gas door di nan propio minister-president.
E garantia (“waarborgfunctie”) aki ta ancra hopi cla den e Statuut di Reino, esta den paragrafo 2 di articulo 43.
Hunto cu mi, un cantidad grandi di conciudadanonan ta opina cu e envenenamento delibera cu gas, sistematico y duradero, di e pueblo Arubano door di minister president Eman, mester haya atencion internacional.
Cu tur e hazañanan di fraude y di corupcion duradero, e negoshi cu permiso di trabao, cu paspoort, terenonan erfpacht, combustibel, permisonan di hotel y casino, otorgamento di proyectonan sin destahonan publico, …. awor si cosnan no por sigui asina; awor si ta basta!!
HULANDA, REINO HULANDES, REY, GOBERNADOR ….. TUMA MEDIDA Y ACTUA AWOR DI ACUERDO CU PARAGRAFO 2 DI ARTICULO 43 DI NOS STATUUT, PROME CU E VENENAMENTO DI E PUEBLO ARUBANO CU GAS DOOR DI PROME MINISTER EMAN, YEGA NA CONOCIMENTO DI PRENSA INTERNACIONAL!
E CARA DI NOS ARUBA LO KEDA NA UN BERGUENSA…!
E ta sigui.
Hugo Kalkoen