SVB lo cuminsa duna boet na e doñonan di trabao cu no ta cumpli cu e pago na SVB. Den e maneho di boet administrativo cu SVB tin, cual ta disponibel ariba e website di www.svbaruba.org, ta distingui tres infraccion cu ta wordo cometi contra e ley di seguro di malesa. Sr. ing. Edwin Jacobs, director di SVB ta splica.
INFRACCION
E prome infraccion ta cu e dunado di trabao no ta yena e formulario di inscripcion completo of corecto. E formulario di inscripcion por ta e formulario cu SVB ta suminstra na e dunado di trabao, pero e port a esun digital disponibel ariba nan website. Ta un obligacion pa yena e formulario aki complete y corecto. Hopi biaha ta para keto na e suma of e salario of sueldo cu ta wordo indica, si esey ta corecto. Na momento cu constata cu no ta corecto, e sistema di boet tin diferente bracket, si ta prome biaha e ta wordo cometi, etc. Pero e boet ta cuminsa na 500 florin y e por yega te na 5 mil florin. Si e ta intencional, tambe ta hunga un rol. Esey ta pa formulario di inscripcion cu no ta yega completo of corecto.
E siguiente infraccion cu e maneho di boet ta distingui, ta inscripcion laat. Akinan, manera a bisa caba, pa facilita e dunado di trabao, tin e sistema di inscripcion digital. Si anteriormente, e trahado mester a presenta personalmente na SVB pa inscribi, pa facilita esaki, mester a introduci e inscripcion digital. Unabes cu detecta cu’n trahado a cuminsa traha y e trahado no ta sigura, esaki ta den violacion di e ley di seguro di malesa. E ley di seguro di malesa ta bisa cu bo tin cu duna e persona, desde e prome dia, e persona tin cu bin inscribi. Hasta e ley ta bisa cu mester dune e chens pa bin inscribi, e prome dia. Si no cumpli cu esaki, e dunado di trabao ta viola e ley. Aki tambe e boetnan ta core di 500 florin pa 3 mil florin di boet, pa caso.
E di tres infraccion cu SVB ta distingui di e maneho di boet, ta esun cu nunca a wordo inscribi. Esaki ta p.e. ora cu’n funcionario di SVB presenta na e sitio di trabao y constata cu tin trahado, manera cu e ley di seguro ta prescribi, ta trahando y no ta inscribi. Pa esaki e boet ta core di 750 te cu 5 mil florin, pa cada caso constata. E ta bay pa cantidad di trahado x situacion.
Esakinan ta e tres tipo di violacion di seguro di malesa y accidente, cu nos ta distingui. Ariba e pregunta, si un trahado no ta sigura, ki paso e por tuma, si un trahado no ta sigura, e por tuma contacto cu SVB, cu departamento di control externo , informa e departamento di e caso y nan lo sa di haci e pasonan necesario y nan lo tuma e pasonan necesario pa zorg pa e trahado ta sigura. Proteccion di un trahado ta un derecho cu e trahado tin. Pa e mercado economico ta husto cu tur dunado di trabao ta cumpli cu nan obligacionnan, pa nan tin un level playing field, den tur e compania y empresanan den nos economia.
DESAROYO DI PAIS ARUBA
Awendia tin hopi compania ta tuma trahadonan part- time y tambe trahadonan illegal. Pa e grupo aki, e part- timer, na momento cu e persona ta traha regularmente, aunke ta part- time of full- time, e mester ta sigura pa e funcion eynan. Si un persona tin tres trabao part- time, pa tur tres e mester ta sigura. Ley ta papia di ‘losse kracht’, pero di esaki e ta bisa solamente cu den un period di dies dia, e no ta traha. Pero na momento cu un persona ta bin traha tur dialuna, e mester ta sigura ya cu e persona aki tin un trabao fiho di tur dialuna. Si tin cualkier duda, tuma contacto cu departamento di premie-heffing di SVB, pa haya e informacion corecto. Evita di haya bo den un situacion asina.
TRAHADO ILEGAL
E ley di seguro di malesa ta bisa cu tur trahado ariba Aruba, tin cu wordo sigura. E no ta haci distinction entre esunnan cu tin residencia legal of residencia ilegal. Na momento cu yega un caminda durante control, SVB no ta pidi niun persona pa mustra si nan tin estadia legal na Aruba of no. Nan ta simplemente wak si e persona ta trahando y si e ta cumpli cu e ley di seguro di malesa como trahado. E mester ta sigura. Por lo tanto trahadonan cu ta ilegal ariba Aruba, tambe mester wordo seguro pa seguro di malesa y accidente. Nan tambe tin derecho di ariba trabao cu proteccion social. Sea cu ta traha part- time of tempo completo, e trahado mester ta sigura. Si na cualkier momento, cu e no por traha, e tin derecho di compensacion. Si en caso e haya un accidente na pia di trabao, e tin derecho ariba un compensacion pa e dianan cu e no por traha. Si acaso e trahado keda permanentemente desabilita pa traha, e tin derecho ariba un compensacion.
CONTROL
E controlnan a cumisna caba, pero mas tanto den e forma di informa e dunado di trabao, pa keda papia y informa . na momento cu e Landsbesluit keda cla, aki 4 pa 5 siman, e ora e trahadonan ta den posicion pa duna boetnan. Si mester bisa cu tin dos colega cu tin e Buitengewone Agent van Politie caba, y nan ta autorisa pa duna boet. Na momento cu nan tin un grupo grandi, nan lo subi caya e ora pa controla. Te asina leu, declaracionnan di Ing. Edwin Jacobs, director di SVB.