Cancer oral ta esunnan haya den e area bucal, nasal, garganta, lenga y amandel. Generalmente, e causa primordial di cancer oral ta productonan deriva di tabaco y uzo excesivo di alcohol. Den e ultimo añanan, sinembargo Virus di Papiloma Humano (VPH) a wordo identifica como un causa di cancer oral. HPV hopi biaha ta wordo asocia cu cancer na matriz y fret den e area genital, pero dos tipo di HPV, tipo 16 y 18, a wordo identifica como un di e causanan di cancer oral. HPV ta un malesa sexualmente transmiti cu ta afecta tanto homber como muhe. Den mayoria caso, e sistema inmunologico ta bringa un infeccion di HPV, pero ora cu esaki no ta e caso, varios aña despues di e infeccion, un cancer di HPV por desaroya.
Señal y sintomanan di cancer oral por inclui:
– Dolor di garganta persistente
– Dolor ora di guli
– Dolor di horea
– Klier na nek
– Hers
Mientras cu esakinan ta sintomanan di varios malestar, un bon idea lo ta pa bay bo dokter di cas si e malestarnan ta dura mas cu dos siman. Tene cuenta cu cualkier dolor sospechoso y trece esaki na conocemento di bo dokter di cas. Cancer oral por wordo haya durante un control rutinario na bo dentista y checkeo medico general, pa cual ta importante pa haci e citanan aki.
En general, pa preveni cancer oral ta bon pa evita cualkier producto di tabaco y uzo exceso di alcohol. Mientras tin mas caso di cancer cu por wordo asocia cu HPV, e manera mas efectivo di e malesa ta pa ricibi e vacuna contra di HPV. Ta recomendabel pa esaki wordo duna na tanto mucha homber como mucha muhe di enre 11 pa 12 aña, pero un hende homber por vacuna te cu 21 aña y mucha muhe te cu su 26 aña. Actualmente tin dos vacuna contra HPV cualnan ta Gardasil y Cervarix, y cada uno ta rekeri di dos of tres dosis, cu un lapso di seis luna. E no ta un vacuna obligatorio, pero si e miho manera pa preveni cancer cervical den hende muhe y preveni cualkier caso di otro tiponan di cancer asocia cu HPV den un persona.