E tema di e reunion di Caribbean Mercantile Bank di diabierna, segun Sr. Rudy Geerman lo ta pa purba convence e trahadonan pa no afilia na un sindicato.
Ta hopi straño cu un banco ta didici di cera pa mita dia, pa bay na un reunion cu e trahadonan na un luga neutral. No ta straño cu Sr. Capriles ta na Aruba, ya cu Caribbean Mercantile ta afilia na Maduro & Curiel’s Bank di Corsou. E tema lo ta mescos cu mas o menos 30 aña pasa. E tempo ey tambe e trahadonan tambe kier a afilia na sindicato, e tempo e ta Sr. Ronny Caceres a bin Aruba, pa stroba e trahadonan di afilia. Dus loke ta bay pasa ta di purba na convence nan di no afilia na sinidcato.
Por sinti cu tin tension enorme, sea cu ta bay sindicato, of no ta bay sindicato. Aunke FTA ta convenci cu e trahadonan si kier bay sindicato. Ta papia aki di mas o menos 300 persona. Defunto Sr. Lio Capriles semper a bsia cu banco ta pa yuda hende. Pero awendia esaki a bira negoshi y no ta worry cu nada mas.
E tipo di mentalidad ta, cu ami ta pagabo, consecuentemente abo no mester zorg pa no busca pa yudabo, paso “ami t’ey anytime p’abo’. Esey no ta e manera corecto. E sindicato e compania no tin gasto, ta e trahado ta esun cu ta paga su contribucion. Simplemente e mentalidad “abo ta traha pami”, pero e compania ta “yudabo na SU manera”. Si e compania tin miedo ta paso e tin algo di sconde. Pa haci uzo di bo derecho, esey pa e compania ta un delito.
Abogado di FTA, mr. Hose Figaroa, a bisa cu e caminda di referendum ta loke a wordo dicidi, mirando e caminda cu banco a scoge e caminda pa no reconoce e sindicato y no ta keda sindicato otro opcion. A splica e trahadonan tambe kico ta e pasonan cu lo wordo tuma. Durante e ultimo reunion cu e trahadonan, a haya feedback di e trahadonan di kico ta e problemanan cu ta biba actualmente na pia di trabao. E grupo cu a bin e reunion ultimo ta hopi mas grandi cu biaha pasa, e preocupacion ta hopi grandi.
Mas aleu, mr. Figaroa a bisa cu banco, sin un dia a haya sa kico ta e deseo di FTA na nomber di e trahadonan. E actitud ey lo ta comprendibel si a sinta na mesa cu sindicato y ta bin cu exigencianan demasiado halto. Pero ta reina un panico den e banco pa cu sindicato. Si un sindicato ta asina malo, pakico tin banconan cu tin mas di 40 aña cu ta miembro di sindicato.
E referendum ta encera cu ora cu e doño di trabao no ta reconoce e sindicato boluntariamente, mirando cu banco no kier a reconoce e sindicato, pa yega na un CAO, via mediador di gobierno ta bay wak si tin mayoria trahadonan na banda di sindicato, ta yama un referendum. Ley ta establece cu unabes bo tin mayoria, banco ta obliga di negocia un contrato colectivo.
Ta papia asina hopi tempo di e buki di regla, e Blue Book, awo kico ta e problema ta si sindicato haya input den kico e trahadonan kier wak mehora. E Blue Book manera cu e ta awo, ta unilateral. E por pone, kita sin cu e trahado tin algo di bisa. Un contrato colectivo ta wordo negocia tanto di banda di e dunado di trabao y sindicato, na nomber di trahadonan.
Sr. Geerman, mas aleu a sigui bisa, cu tabata tin deseo di afilia, pero tabata tin temor. Loke a pone e hemchi yena ta cu a haya un carta, unda cu banco ta informa cuc banco lo elimina 50% di tur e beneficionan. E motibo ta cu e compania no ta gana suficiente placa, door di e horcan cu a pasa na St. maarten. Esey ta e preocupacion mas grandi di e sindicato.
Tin trahadonan cu a traha pa 30, 40 aña largo a traha, dedica nan bida na e banco y esey ta e preocupacion. E miho manera tabata pa a yama un reunion cu e trahadonan y dialoga pa asina yega na un consenso. E banco en principio no por uza e horcan di St. Maarten, ya cu tur edificio na St. Maarten ta sigura. Tur instituto financiero a gana placa na 2017, kisas menos cu na 2016.
Por ultimo, mr. Figaroa, di experiencia por bisa cu e reunion di diabierna, no ta un reunion, pero ta un labamento di celebro. Ta importante pa sa, cu tanto den leynan local como tratadonan internacional, na 2013 a cambia nos codigo civil, cu un doño di trabao no por stroba e trahadonan pa afilia na un sindicato. No por tuma represalia riba un trahado pa cu esaki, a base di articulo 16.14 ZA, segun mr. Hose Figaroa. Si cos por ta bon of malo, e trahado tin e libertad pa dicidi si e kier afilia na sindicato.
Por ultimo Sr. Geerman di FTA a bisa cu pa otro siman nan lo entrega e carta pa referendum na mediador di gobierno, Sr. Anselmo Pontilius. Y nan lo keda pendiente di e trahadonan di CMB.