International Marine Organisation ta purba di uniforma di tur e formanan cu ta deal cu oilspill. Eynan tabata tin un workshop intensivo di 5 dia, pa forma con ta bay traha cu otro. Niun isla den Caribe ta prepara pa un oilspill, aunke cu tur hende ta uza Caribe como un area di nabegacion pa Texas pa rafina petroleo.
Sr. Rino Hermans, di Departamento di Calamidad, a sigui bisa cu como maneho di disaster, nan ta prepara e plannan, si algo bay robes con ta bay handle cun’e. A resulta cu niun isla den Caribe no ta capas pa handle un oilspill di un magnitud asina grandi. Y ariba un plataforma regional a keda di acuerdo con ta bay yuda otro. Pa yuda otro, tur hende mester tin e mesun forma di traha. Pero Aruba pa e ultimo 5 aña caba, nan ta uzando e sistema cu ta wordo uza ariba e otro islanan. Den e caso aki, nos hendenan ta haya un curso di recapacitacion, pa nan por sa den forma regional y internacional, kico nan por haya como asistencia y cu kico mester cumpli cun’e pa ricibi asistencia. E ta un workshop cu lo dura henter aña, tin mas facetanan te ora cu e organisacion mundial ta bisa cu por biba cu e capacidad cu tin den Caribe aworaki.
REFINERIA
Tempo di e refinerianan Coastal/El Paso/Valero nan tabata tin e ekiponan pa si algo asina pasa. Tabata exigencia di e refineria pa tin uno cu si tin un spill, pa contene esaki. E asina yama ‘Tear One’. Awo tin un parti chikito, mirando cu te ainda tin un transhipment, pero Aruba tin laso cu Fort Lauderdale, un organisacion bon prepara pa Oil SPill. Tin contacto cu nan cu si algo bay robes na Aruba. Pero ta wak Bunkering tumando luga den Paardenbaai. Y esey tambe Departamento di Calamidad tambe lo pidi pa nan tin un Boom, pa si tin un accidente cu nan mes por handle esaki. Ariba e concepto lo bay traha, pa al menos ‘Tear One’, cu ta e prome nivel cu ta bisa cu e pais mes mester por handle e oilspill interno. Esey ta loke Departamento di Calamidad ta purba pa yega na sikiera na e wafnan y e transhipment na Zeewijk y tambe e refineria.
PREPARACION Y YUDANSA
Ta papia di yudansa den tur sentido, den capacidad, den e ‘Incident Commander’, cu tin experiencia di handle, pero Fort Lauderdale ta bira manera e center cu lo por trece su expertonan pa tur e region Caribense. ESey ta compromisonan cu ta purba yega na un plataforma con tur hende sa con prepara tur hende ta. Pero Fort Lauderdale tin un organisacion profesional cu hopi ekipo. Mirando e parti Noord di Aruba, no por uza e boomnan chikito manera cu tin den waf. Ta boomnan oceanico y no ta ni cuminsa papia di e gastonan aki. Si esaki wordo tira den e lama aki, e ta bay haya daño, e ta un inversion cu lo bo no haya bek pa un siguiente uzo. Tur eseynan ta compromiso cu ta trahando ariba nan. Y esaki tin su gastonan den un oilspill.
CONTROL ARIBA COSTA
Departamento di Calamidad lo mester cuminsa conscientisa e comunidad di kico ta e cinco gradonan di un oilspill, ki ora e ta bay afectabo y ki ora ta lag’e pa naturalesa haci su trabao. Tur esakinan ta discusionnan cu mester bay nacional y cu e departamentonan individual, mirando cu un oilspill tin 5 grado y no ta paso e ta un ‘tear’, e efecto ta mescos cu’n grado 1, cu e petroleo ta caba di basha. Es decir, Departamento di Calamidad lo traha un trayecto di con ta bay informa. E pueblo lo informa si tin un oilspill, pero nan tambe mester por sa ki grado e ta, pa tur hende corda 2016, e criticanan cu tabata tin, pasobra cu cada ken tabata wak’e di un otro perspectiva. Y eynan mester educa cu di tal manera lo bay tackle esaki, un plan conoci, di na unda y ki ora e ta sensitivo pa Aruba, cu tin di bay tuma accion.