Ramon Todd-Danderé ta Linguista y ta traductor. E ta traduci documento y tambe obranan literario. El a studia Spaño na Universidad di Amsterdam. El a haya e titulo di Maestro den Spaño. Despues el a haci un estudio di linguistica general (Algemene Taalkunde). Hopi biaha ora ta bisa cu ta un Linguista, hopi hende ta puntra cuanto lenga ta papia. Un linguista no ta un hende cu ta papia hopi lenga. Ta un hende cu ta specialisa den con lenga ta hinca den otro. No directamente cu e lo por papia masha hopi lenga.
Pa suerte di Todd-Danderé a bay scol na Aruba y despues na Hulanda tambe, tanto scol secundario como universidad. El a haya na Aruba cinco idioma y asina el a haya hopi conocemento di lenga y ta un cos cu generalmente e ta purba promove cerca nos hubentud. Todd-Danderé kier pa nan siña mas lenga posibel. Mas lenga bo sa, mas facil ta bira pa siña otro lenga. Loke el a mira algo hopi importante pa futuro. Banda di Hulandes, lamentablemente, mirando e situacion cu nos idioma Papiamento ta aden, cu nos ta bay scol y ta na Hulandes nos ta haya les. No como e hecho cu lo no kier pa conoce e lenga Hulandes. Todd-Danderé ta domin’e basta bon y e conoce hopi bon. E ta un lenga mas. Pero pa futuro nos mester por cuminsa mira e importancia di otro lenganan cu nos no conoce asina hopi na Aruba como tal. Por ehempel Chines. Ta importante pa nos cuminsa mira pa futuro enseñansa pa lenga Chines. P’e tambe Arabier. Ta lenganan cu den futuro lo bay por tin su importancia.
Despues cu Todd-Danderé a studia Linguistica General, el a profundisa den Papiamento. Masha hopi tempo pasa caba e no ta duna les di Spaño. Claro den su les di Linguistica na Universidad di Corsou, e tin cu toca e cuater idiomanan cu e studiantenan ta studia na Universidad di Corsou, sea pa bira maestro di Papiamento of maestro di Hulandes of Ingles of Spaño. Eynan ta touch Spaño tambe. Caminda cu e ta uza Spaño hopi, actualmente ta den traduccion. E ta traduci hopi pa Spaño.
E Linguista ta puntra kico ta di nos lenga Papiamento. Dicon te dia di awe nos muchanan mester bay scol y siña, lesa y skirbi na un otro lenga cu ta nan propio lenga cu nan ta bin cun’e for di cas. Nos lenga Papiamento tin tur pero tur ingrediente cu otro lenga tin. E ta bisa esey pasobra e ta traductor. El a yega traduci hopi cos na Papiamento. El a yega di traduci tratadonan internacional. Si habri e website di Nacionnan Uni, ta haya dos tratado na Papiamento cu el a traduci y cu ta poni riba e website di Nacionnan Uni. Tratado di e declaracion universal di derecho humano di aña 1948 y tambe e tratado internacional tocante derecho di hende cu descapacidad. Hende cu tin handicap. Tambe ta hay’e riba e website aki.
Banda di esey, tin tambe e hecho cu Bijbel, cu ta e buki mas importante pa Cristianismo, tambe ta completamente traduci na Papiamento. Actualmente e ta corigiendo un trabao cu diferente persona a haci, cu a traduci un buki di un filosofo Catolico cu yama San Augustin. San Augustin tabata un gran filosofo y a skirbi masha hopi cos. A traduci e obra di dje cu yama “E confesionnan” na Papiamento. A traduci Shakespeare na Papiamento. A traduci diferente otro autor mundial na Papiamento. Kiermen no mester bisa cu nos no por uza Papiamento na scol, pasobra e lo no por, e lo no tin e capacidad pa por siña di dje. No ta berdad, e linguista e enfatisa. Su experiencia ta cu si por y nos tin e ehempel cla. Na Corsou, e scolnan ta uza Papiamento como lenga di instruccion. Na Corsou tin un scol cu ta uno scol cu ta for di Kleuterschool (scol preparatorio) te VWO na Papiamento.