Segun sra Arends-Reyes Turismo ta keda un pilar di economia cu ta keda sumamente importante pa nos isla pero den mesun rosea mester bisa cu e ta un dependencia cu ta wordo influencia masha hopi pa factornan externo.
Aruba su trayectoria cu Turismo ta uno cu net prome cu aña 2009 a conoce masha hopi reto y mester a cuminsa cu un Aruba sin un KLM cu ta bula pa Aruba, Royal Carnival Cruises cu no tabata bin Aruba y mirando cu competencia di otro islanan cu tabata inverti hopi mas den infrastructura, Aruba tabata kedando hopi atras. Aruba su contraste di ‘high-rise’ area pa turista y locual tabata e down town area tabata hopi grandi. Awendia turistanan kier explora un isla den su totalidad, e kier tin un experiencia pa keda corda ariba e destinacion, algo cu ta bai hopi mas leu cu solo y lama. Awo ta bon pa nos recorda esakinan como punto di salida pa motibo cu di locual a cuminsa traha cune pa unda cu e ta awe, ta hopi mester a inverti y logra negosha pa Aruba reestablece e confiansa den e mercado di destinacion y drecha e lasonan atrobe. Na aña 2007, 2008 Aruba tabata conoce alrededor di apenas 400.000 pa 500.000 turista crucero. Desde 2009 e cantidad aki no a baha bou di 600.000 y ta pronosticando den 2017 mas di 740.000 turista crucero pa Aruba. Aruba a cuminsa na 2010 por ehempel cu un Revpar di 132 USD compara cu awor cu e tin un averahe di riba 180 USD. Si conta na Tourism receipts Aruba tabata haya alrededor di 2 biyon florin y den e ultimo añanan e no ta baha di 2.8 biyon florin cu ta contribui casi na 3 biyon florin na nos economia. Awo si cada luna cu tin cambio of si bo no traha cu benchmark of elasticidad di ultimo añanan ta cada rato lo bo tin un grito di panico manera cu por a wak di parti oposicion. Semper mester analisa e cambionan cu Aruba ta experenciando den un contexto regional of global. Kico ta pasando den mundo cu tin influencia pa Aruba. Condicionan externo lo keda hunga un papel importante den e rendimento/performance di e region. E evolucion di e prijs di crudo, e maneho monetario di Merca y e deceleracion di e economia di China. E economianan cu ta e cara di e oceano Pacifico y cu ta consisti di e aliansa Pacifico manera Chile, Colombia, Mexico y Peru lo sigui crece den 2017. Di otro banda e economianan cu ta e cara di Atlantico manera Argentina, Brasil y Venezuela lo conoce un output cu lo ta menos, primordialmente debi na factornan domestico. Den weekend cu a pasa sra Arends-Reyes por a tuma nota di paar di expresion hopi politico y hopi simplistico di parti oposicion tocante Turismo di Aruba cu ta laga hopi detaye afor. Expresionnan manera cu ATA su net-results ta asina abou pa 2017 cu lo por hasta cay den negativo a ser desmenti durante ultimo reunion di comision di Turismo na October, caminda cu a subraya cu ta traha cu cifranan hopi conservativo y e presupuesto lo ser adapta den caso cu e net results ta abou. Tin semper locual ta ser presupuesta y aloca y e ‘realisatie’ cijfers, pues locual a uza en realidad cu casi semper ta menos cu locual a ser presupuesta. Y anno 2016/2017 sra Arends-Reyes ta duda cu un presupuesto di 36 miyon florin na mercadeo, cu segun oposicion ta suficiente manera antes, awendia cu e competencia agresivo cu tin eyfo lo por atrae e cantidad di Turismo cu nos ta logrando y mantene e flexibilidad pa adapta na momento cu mester. Hopi lo ta e expresion y ideanan populista cu lo bin dilanti den e temporada cu ta bin pero ningun no ta splika ‘con’ nan lo haci’e. Laga nos ta bon cla cu otro cu Turismo su exito ta depende di un plan, su ehecucion, habilidad pa adapta y tambe ta depende di e balor y contribucion cu nos ta dun’e, sra Arends-Reyes ta termina bisando.