Fundacion Stima Aruba a splica di e importancia di e mangelnan, no solamente pa mira cu e ta berde y cu tin parha cu piscanan den dje, pero pa e medio ambiente mes. E CO2. Ariba esey henter e pueblo mester sa, cu e mangel ta esun, e CO2 cu e ta limpai asina bon, cu no tin ariba esey.
Na henter mundo tin hopi hende cu kier biba banda di lama, unda cu tin seronan halto y ta net eybanda ta haya e mangel, den bahianan. Na Corsou tambe, ya cu Corsou tin hopi bahia. Pero ta parce cu nos no tin balor di e palonan ey. Ta kap, ta kima. Esaki ta un tristesa di wak con hendenan ta haci’e, inconscientemetne e balor di e matanan di mangel. E matanan aki, nan raiz ta bay hopi profundo. Rond di e matanan aki, tin koraal, flornan chikito ta crece. Tur esakinan ta pa haci e awa limpi. Tur e cosnan taki ta pa haci nos naturalesa limpi. E ta un algo tremendo den e Spaans Lagoen. Mas pafo por wak con bunita e mata y e raiznan ta ora e ta haci awa limpi.
Pero ora tin demasiado sushi, e mata di mangel ta muri. Un ehempel ta esun cerca di dump. Esun mas bunita ta esun na Spaans Lagoen, cu a crece. Y a haya un asina yama “herida”. E matanan aki a wordo perturba door di e maltrato cu nan a haya. Y tin di nan cu a muri, pero tin di nan si cu ta bolbe bin pa crece cu speransa cu un dia atrobe e lo ta eybounan, cu a perde tanto. Nos wowonan ta wak e parti ariba, pero niun hende ta duik ayabou pa wak cuanto daño, destruccion tin benta bou di awanan rond di e mangel. Niun hende no ta bay haci limpi, ya cu nan ta wak’e cu e no ta “parti di nan trabou”.
Tempo cu gobierno a bin cu’n MOU, nan no a pone pa limpia unda cosnan ta cay. Y aworaki atribe tin trahamento y a lubida di puntra WEB, cu si algo cay, si nan ta bay coy e loke a cay eybou. Stima Aruba tin potret cu e piscanan morto cu ta biba den e raiznan. Ora di puntra niun hende no sa, ya cu no tin stimacion pa puntra kico ta pasando cu nos piscanan. No tin e ‘know how’. Esaki ta un departamento di gobierno mester haci’e. Pero tambe mester ta asina, cu na Santo Largo, unda cu Stimaruba a planta un tempo cu muchnana, cu a nace bira bunita . Pero aworaki esun responsabel pa a traha e caminda cu ta pasa di Santo largo, tur e matanan ey a muri.
Aki por mira cu hendenan di Natuur & Milieu a subi un drone pa saca potret pa wak cuanto mata a muri. No a traha un canal, hendenan di temponan aya si tabata tin sabiduria pa traha un canal. Pero awendia no ta sabiduria so, mester sa tambe con naturalesa ta traha No por cera un canal.
Mas aleu, Sra. Olinda Rasmijn a indica cu nan no ta haya respuesta pa cartanan cu nan ta manda. Ta ora cu bay corant, e ora ta mira movecion.