Segun Fondo Monetario Internacional, si Aruba corta 100 miyon den su gastonan, esaki por trece consecuencia. Minister di asuntonan economico, Richard Arends, a splica cu semper Aruba, como miembro di reino Hulandes, tabata cay bao di e region di Europa Occidental y esaki ta prome biaha cu nos ta cay bao di regionnan den Caribe, cu ta haci comparacion di analistanan hopi mas facil. Segun e minister, e tambe a experencia e mision aki hopi placentero. A hiba combersacionnan hopi interesante. IMF a comparti modelonan cu Gobierno. Discusion cu tabata tin tabata kico reformanan ta costa. Nan a duna un pallet di kico kiermen si bo corda 100 miyon den inversion, kico esey kiermen. Nan a indica cu nos economia a slow down den e ultimo aña. No solamente pasobra turismo, primordialmente turismo di Venezuela a cay, pero tambe e hecho cu Gobierno su deficit a bira hopi menos. Awor aki e ta bay bira un surplus. Tur e deficitnan cu Gobierno tabata tin, bon of malo, tabata fondonan cu tabata circula den nos economia. Dado momento, ora cu Gobierno ta bay corda gasto, ta menos actividadnan economico por promove den nos economia. Loke nan a indica cu un di e causantenan mas importante di e resultadonan economico di ultimo tres añanan, tabata esey.
Turismo Slow, pero tambe e medidanan di reformanan fiscal cu Gobierno a tuma pa reduci e deficit. Sinembargo nan ta premira si cu desde e aña aki, e actividadnan economico lo mehora. Esaki no solamente na e proyectonan publico priva cu ta wordo entrega awor aki, pero turismo cu ta den miras pa mehora y mas cu tur cos, e reapertura di e refineria. IMF a duna elogio na Aruba pa e modelo di negoshi cu nos a scoge. E prome fase, e reforma pa reduci e deficit y e di dos fase pa por bay over na reduccion di debe, teniendo un balansa semper pa no crea loke nan a yama disruptions den e area socio economico, pero tambe laboral y tambe e mercadeo di Aruba, como e producto Aruba cu a inverti tanto den dje, ta forma base pa un crecemento positivo den e añanan nos dilanti.
IMF tambe a indica cu e maneho energetico di Aruba cu tin un componente economico hopi grandi, tambe a yuda pa por asina garantisa un crecemento economico. Manera cu sa, e reduccion di prijs di coriente, na cuminsamento di e aña aki, obviamente tambe ta yuda na mehora poder di compra, pero tambe mehora e situacion financiero di empresanan y creando asina mas espacio financiero pa por inverti den nos economia.
2017 ta wordo cataloga pa e reapertura di e refineria. Un discrepancia si cu tabata tin entre Gobierno y IMF, cu normalmente ora cu tin inversionnan planea pa un aña, si tin un retraso, e modelo mes ta pusha inversion pa e aña siguiente, ciendo cu tin indicacionnan cu inversionnan cu a wordo palabra pa loke ta trata e refineria, lo sosode prome cu 31 di December di e aña aki y esey ta irespectivamente ki ora nan inicia cu ya caba nan a inicia cu e prome 350 hendenan cu ta preparando pa e rehabilitacion fisico tuma luga. Tambe IMF tin atencion pa e medium turn outlook. A presenta na IMF e cinco areanan cu ta eigenlijk e base di e maneho economico pa e proximo añanan. Despues cu a inverti na 2010 riba terenonan di infrastructura, desaroyo urbano y tambe energia, Gobierno a identifica cinco area unda cu por desaroya actividadnan economico. Esey ta e area rond di e obranan infrastructural, e waf nobo di Oranjestad, cu segun calculacionnan, cualkier inversion substancial por tin un efecto directo riba nos GDP. Rehabilitacion di e refineria, e area rond di e waf na Barcadera y tambe e area rond di e expansion y renobacion di nos hospital.
E intencion ta pa e areanan aki wordo desaroya a base di e cuater top sectornan cu a delinea, cual ta tecnologianan berde, logistica, industrianan creativo, como tambe exportacion di nos conocemento cu tin, entre otro riba tereno di turismo, pero tambe riba tereno di tecnologia.
Minister Arends a sigui splica cu IMF a aplaudi e inversionnan cu Gobierno a haci riba e area energetico. No solamente pa e parti medio ambiental, pero pa e efecto economico cu esaki a bin cun’e. Cifranan, e normanan cu nos tin pa cumpli cun’e y cu ta wordo midi na dje ta racionan, compara cu GDP. Nos deficit ta wordo refleha como parti di GDP. Como un porcentahe di e GDP. E debe tambe ta wordo refleha como parti di e GDP y un di e recomendacionnan cu IMF a duna ta pa stop y no sigui compara e racionan aki cu IMF, pero uza criterianan nominal. Esaki ta algo cu Arends ta corda den añanan 2014/15, hunto cu Hulanda, tabata papia riba e stablecimento di nos mesun Fiscal Counsil, tabata un di epuntonan di discusion. E racionamento tras di esey ta cu por ehempel, nos GDP, nos economia ta wordo afecta door di operacion of no operacion di un solo compania, cual den e caso aki tabata Valero y esey obviamente ta duna un perspectiva un tiki scheef. E ta duna un peso demasiado grandi pa loke ta trata, loke ta wordo midi na dje, cual ta e normanan cu ta wordo refleha a base di bo GDP.