Enseñansa ta hopi mas cu djis inverti den renobacion y construccion di edificio y awo ta yega momento pa realmente pa haci un inventarisacion y analisa con nos por mehora e calidad di enseñansa den su totalidad. Desde aña 2000 a registra un enorme progreso den e meta relativo di educacion primaria universal. Na Aruba nos ta carece di cierto informacion basa riba investigacion concreto, pa analisa e situacion real. E meta pa logra un educacion di calidad pa tur, ta basa den e conviccion cu educacion ta un di e motornan mas poderoso y proba pa garantisa un desaroyo berdaderamente sostenibel. Esaki ta segun candidato riba lista di MEP, Sue Anne Ras
Maneho di idioma cu ta relevante pa Aruba
No tin duda cu idioma ta algo bibo den un pais y mundialmente ta comproba cu un mucha ta siña miho den su idioma materno. UNESCO incluso ta boga pa esaki y actualmente na Aruba tin 2 scol cu e sistema curicular di scol multilingual, unda cu a demostra cu nos muchanan tin un resultado significativamente miho, specialmente riba e area emocional.
Papiamento ta un fundeshi sumamente importante y nos no mester pensa, cu introduciendo Papiamento den enseñansa, ta un menasa pa idioma Hulandes. E mitonan tocante cu; Papiamento NO ta un idioma of cu Papiamento bo no ta yega leu toch, no ta berdad! Papiamento ta un idioma y net contrario, Papiamento si por yuda nos muchanan yega mas leu cu idioma Hulandes y cualkier otro idioma.
Ta cientificamente comproba y UNESCO ta para completamente tras di esaki, cu: si un mucha desaroya su idioma materno riba nivel academico, e por siña cualkier otro idioma, uzando su idioma materno como su base. E problematica di idioma na Aruba, ta hopi mas grandi cu nos ta pensa y nos tin e solucion nos dilanti. Nos mester djis kere y confia den loke ta cientificamente y empiricamente comproba y loke ta miho pa tur nos muchananan. Djey nos mester brinda nan e espacio realmente pa desaroya tur nan potencialnan. No tin dato concreto ni investigacion tocante cuanto mucha ta faya den enseñansa, pa motibo di e idioma. Pero mi por garantisa boso, for di experiencia, cu hopi alumno ta na un nivel di scol actual, cu no ta door di nan inteligencia of capacidad, sino cu e problema cu idioma cu nan a encontra.
Si realmente nos kier mira un desaroyo positivo y exitoso den enseñansa, nos mester brinda nos muchanan e oportunidad pa nan por florece y siña nan idioma materno riba un nivel academico y no limita nan oportunidad, door di pensa cu nos ta stroba otro idioma of cu nan no ta yega leu cu nos idioma Papiamento.
Djis pa mi cita 1 ehempel: Pa 2 aña consecutivo, e miho graduadonan na nos scol secundario Filomena College Mavo, ta alumno cu a bin for di Prins Bernard School. Nan a haya pa 1 of 2 aña les di idioma Hulandes, di cual e alumnonan aki ta uza nan base di idioma materno pa siña Hulandes riba nivel academico. Ambos alumno ta scoge ‘exact pakket’ den examen klas y ta logra resultado sumamente positivo. Idioma ta algo bibo y continuamente ta den desaroyo y nos mester crea un desaroyo cu ta complimenta e necesidadnan di nos presente, sin compromete e habilidad di nos futuro generacion pa nan complementa nan propio necesidad.