Bullying na scol den e temponan aki ta algo di tur dia. Muchanan cu ta ter otro, ta haci bofon di otro mucha. Hopi biaha e termento (bullying) a conduci na mas di un caso di suicidio. Pero un fenomeno cu ta lantando cabez, ta e termento di un docente door di su alumno (nan). Y esaki ta algo cu den e era digital, por bay for di control.
No ta nada nobo cu alumnonan ta ter (bully) e docentenan, y esaki ta algo hopi fuerte den scolnan secundario. Nada no a cambia. Loke a cambia ta cu e gritonan, e palabranan malo, e insultonan, ta wordo poni ariba rednan social pa mundo henter mira.
Lastima ta cu e termento (bully) di un docente ta taboe dificil pa kibra. Esaki ta bin door cu e docentenan cada un ta manera un isla ariba nan mes (nan mesun vak y nan mesun leslokaal), es decir, e docentenan rara vez ta sali for di nan local ya cu nan ta sinti cu den e cuerpo di docente nan no ta ricibi mucho apoyo of solidaridad, ora cu’n docente ta victima di termento (bully). E docentenan aki ta bira malo, ta keda cas den un estado depresivo of ta busca/haya otro trabao.
Den mayoria caso, den e asina yama lerarenkamer ta existi un cultura di negativismo. Mayoria biaha ta tarda pa bin cu’n investigacion den e relacion e ambiente escolar, termento di docentenan door di alumnonan Y door di otro docentenan.
Esaki ta sosode tur caminda na mundo. Na Hulanda, p.e. Kennisnet y stichting a haci un yamada pa bin cu’n Plan di Emergencia relaciona cu rednan social. Pero scol y sociedad no ta capaz di brinda alumnonan un ambiente escolar sano y sigur di modo cu termento ta wordo detecta na tempo y cu por para esaki. No ta solamente alumnonan ta victima di depresion pa cual nan ta kita nan vida, pero tambe docentenan. Esaki tabata e caso di e docente di Biologie Caroline Dijkman cu den su carta di despedida a indica cu el a yega na e extremo aki door di cu e tabata victima di bullying… door di su mesun coleganan. Na 2012 el a meld ziek y na 2015, e desesperacion tabata asina grandi, cu el a comete suidicio.
Maniobra di desviacion
Termento por bay for di man. Na mes momento no tur ora e autornan ta haci esaki cu mal intencion. Termento mas bien ta un manera pa distrai e persona, for di su mesun insiguridad y pa falta di balor propio (disfrasa como jaloezie of rabia). Termento ta un arma cu’n persona ta uza pa haci daño na otro, mientras cu e mes ta cana rond manera un animal herida. Un animal herida ta busca manera pa herida otro animal. Termento ta un problema di conducta y mester wordo trata como tal. Pero si cu’n meta masha cla: e terdo mester wordo castiga, no e victima di termento.
Esaki ta conta tambe pa alumnonan cu ta traumatisa e docentenan. Victimanan ta suppose di wordo apoya, nan situacion mester wordo considera como algo cu por pasa cu cualkier docente: solidaridad mas cu tur cos. Y pa e alumnonan cu ta bully: schorsing pa un tempo defii, sancion y proceso di resocialisacion te ora cu e alumno ta cla pa regresa socialmente. Tur cos cu e mesun punto di salida: kico ta robes cubo cu bo ta haya necesario pa haci asina hopi daño na otro persona.
Wowo, orea y boca di scol
Y e plan di contingencia pa rednan social? Esaki ta mescos cu si ta mop cu cranchi habri. Kico por haci preventivamente? Tuma e alumno na serio, waknan como expertonan experiencial, incluso ora cu ta trata di un politica di siguridad social cu ta aplicabel no solamente na e alumnonan, pero tambe na e personal.
Instala consehonan estudiantil, cu ta pensa ariba e respeto mutuo, mei mei di e murayanan di e scol, inclui sancionnan si algo bay robes. Laga ta e alumnonan ta e wowo, orea y boca di e scol, incluso si ta trata di maestronan como obhetivo. Tin varios ehempel cu por funciona, sea desde e tribunal estudiantil te na e conseho di empleadonan y di siguridad. Desafortunadamente, frecuentemente esaki ta concentra ariba e intimidacion entre nan.
A bira tempo pa alumnonan yuda pensa y dicidi ora cu ta trata di termento (bullying) mei mei di e murayanan di scol. Un bon ehempel ta e alumnonan cu ta manifesta na fabor di e supuesto “docente porno” na Lochem. Responsabilidad y solidaridad entre alumnonan ta existi.