Den un entrevista realisa pafo di Censo, lider di Partido di Pueblo Arubano AVP, mr. Mike Eman a splica di un tendencia preocupante den nos poblacion cu ta un cremento espantoso den e cantidad di fayecimento na Aruba. E asina jama cifra di “oversterfte” ta alaramante, segun mr. Mike Eman.
Riba su red social tambe Eman a comparti e cifranan aki. E ta papia di un cifra preocupante di perdida di nos sernan keri cu mester di un investigacion rapido. CBS ta indica cu na 2022 tabata tin 879 fayecido na Aruba. CBS: “Compared to the pre-COVID period, 879 deaths represent thus an increase of 22.3 percent”. Esaki ta un aumento spantoso compara cu e añanan promer cu Covid (Pre-Covid). Eman ta relata e “oversterfte” na “uitgestelde zorg” durante COVID, na falta di atencion medico, stress y abandono den nos comunidad. E ta accentua cu e aumento espantoso aki mester worde investiga.
CBS ta mustra cu durante e periodo 2022 Aruba a registra un asina yama ‘oversterfte’, cu ta nifica un cantidad mas halto di fayecimento compara cu e periodo prome cu Covid. Ta trata di 22.3% mas cu e promedio di 719 morto pa aña. Mientras durante pandemia a registra casi 1000 morto, a spera cu pa 2022 y 2023, e cantidad lo a baha considerablemente; sinembargo esey no ta e caso.
Hulanda tambe a registra un oversterfte di 5% cual tabata suficiente pa gobierno y parlamento duna ordo pa haci un investigacion. Esaki a saca afo cu un factor ta: ‘uitgestelde behandeling’ cu ta relata na e posponemento di asistencia, testmento y tratamento medico door di pandemia. “A pospone hopi test y tratamento di curason y/of cancer y awo ta mira e resultado di esey,” asina Eman a declara, indicando cu tin otro factor cu e investigacion a señala y esey ta stress.
E preocupacionnan aki ta afecta grandi y esunnan vulnerabel di un manera mas fuerte y tin un retraso pa haya asistencia for di specialista. “Esaki ta poniendo persona na peliger di perde nan bida y nos no ta compronde dicon den Cocolishi no a bati un alarma,” e lider di AVP a cuestiona.
Atrobe Evelyn Wever-Croes ta di biahe cu no ta duna un resultado. Por ehempel, despues a reuni cu Hulanda, no tabatin ningun cambio pasobra, manera Secretario di Estado Alexandra van Huffelen a bisa, nan no ta confia den e palabra di nos prome minister. Mientras tanto, ta neglisha tema esencial, manera bida di hende y tur cos ta mustra cu e cifra di 2023 cu ta trahando riba dje awo, ta bayendo den mesun direccion, esta di un aumento den cantidad di fayecido.
Eman: “Mi ta papia cu boticario cu ta conta mi con nan ta bay cas anochi sin por drumi pasobra nan ta haya recept for di pensionado pa cinco remedi, di cual unicamente dos ta cubri pa AZV y e otro tres nan mes tin cu paga p’e y hopi biaha nan no tin e placa pa bay cu ne. Y ta hustamente e otro remedinan ey ta necesario pa haci henter e tratamento efectivo of pa no tin efecto negativo pa e pashent.”
“Aruba ta pasando momento dificil, di pobresa grandi, caminda hende ta fayeciendo, mientras cu parlamento ta di biahe.” Eman a bisa cu Cocolishi no a wordo traha pa minister sconde den dje. “Hasta calco ta sali for di su cocolishi pa mira rond kico ta pasand, pero nan ta sera y scondi pa pueblo den cocolishi y no ta duna cara. AVP ta esun cu a propone un presupuesto alternativo pa evita di corta den cuido medico, pero ta coalicion di MEP-RAIZ a vota contra dje. AVP a construi un hospital nobo pa revitalisa cuido medico y traha espacio pa mas specialista bin, sinembargo e maneho actual di persecucion politico, a pone hopi specialista opta pa bay traha na otro isla y esey ta e manera con Gabinete Wever-Croes I y II no solamente ta hortando futuro di Aruba, pero tambe e salud di su hendenan.