Conforme e Landsverordening Administratieve Rechtspraak (Lar), gobierno of e departamento concerni, tin 4 luna pa tuma un decision riba un peticion haci. Nos por pensa riba peticion pa permiso, permiso di construccion, tereno, permiso pa opera hotel, restaurant, bar of cualkier otro tipo di peticion dirigi na gobierno di Aruba. E Lar ta bisa cu si gobierno of e departamento concerni no tuma un desicion dentro di 4 luna, e ciudadano tin 2 luna pa entrega un keho contra e negacion ficticio (fictieve weigering) aki.
Esaki ta nifica cu e ciudadano cu ya caba tin 4 luna wardando riba un contesta ta hay’e obliga di entrega un keho (“bezwaar”) contra e hecho cu e departamento cocerni no a tuma un decision. E tempo di duracion pa un ‘bezwaarprocedure’ ta un otro 4 luna, cual mayoria biaha tambe ta resulta den un negacion ficticio, pasobra e organo cu ta trata e casonan di bezwaar cu ta e Lar commissie tampoco no ta tuma un decision dentro di 4 luna, pasobra nan tampoco no ta haya conseho di e departamento concerni, cu consecuencia cu despues di 4 luna bo mester apela esaki na corte di prome instancia. Esaki ta un ‘beroep procedure’ y tambe por tarda por lo menos 6 luna. Entretanto 1 aña a pasa y e inversionista, comerciante, trahado ta sin un permiso, sin un respuesta y el a caba di gasta mas di 5000 florin na abogado y gastonan legal.
E ta un falta di respet enorme pa trata cuidadanonan di e forma aki. E ta incomprensibel cu tur e tecnologia cu nos tin awor, cu un proceso pa cualkier peticion mester tarda mas di 4 luna corda 1 pa 2 aña. Actualmente tin mas di 600 ‘bouwvergunning’ pega cu consecuencia cu e contratista no por traha, lugarnan cu ta bende materiaal di construccion no por bende, e trahadornan di construccion ta sin salario y e negoshi mes no por opera. E ta un perdida grandisimo pa e pais completo.
Kisas nos mester cuminsa pensa den cambia nos Lar, pa obliga e departamentonan pa ta mas eficiente y procesa e peticonnan mas lihe of impone boet si nan surpasa e 4 luna cu nan tin comforme Lar pa tuma desicion, cual den mi opinion mes ta demasiado largo. Awe si bo bay Merca of cualkier pais na Latino America bo ta habri un compania den menos di 24 ora, bo ta haya bo permisonan den menos di un luna y bo ta habri un cuenta di banco den mesun dia.
E forsa nobo ta compromete su mes pa trece eficiencia den e aparato gubernamental. Automatisacion lo ta clave den esaki.