Un relato a wordo treci na mi atencion awe; Kinderombudsvrouw: kinderrechten slecht nageleefd op Bonaire, Sint-Eustatius, Saba.Ora mi a lesa e relato aki algo a resalta, e problematica ta serio y alarmante! Y esaki expresa door di mucha! Pero algo mas a resalta, Aruba no tabata inclui den e articulo aki. E discusion a sigui y e persona aki a haci varios pregunta general encuanto e falta di un kinderombudsman akinan na Aruba y mi a dicidi pa pone e articulo cu cual mi ta bezig cun’e un banda y duna atencion na e topico urgente aki.
Prome cu mi sigui kisas ta na su luga pa splica en corto kico exactamente ta un ombudsman. Un ombudsman ta un persona imparcial, homber of muhe, cu ta atende cu diferente keho di e ciudadanonan di un pais. E ombudsman ta hasi investigacionan solicita y insolicita di comportacion di e Gobierno, instancianan particular y negoshinan. Cierto pais tin diferente ombudsman y cada un ta experto ariba diferente area, p.e. educacion, cuido medico, labor y manera menciona den e articulo kinderombudsman. Ombudsman ta deriva for di Sueco y kiermen representante. Kiermen p.e. un kinderombudsman en corto ta un representante di muchanan, nan bienestar y nan derecho.
Hopi recien tambe a wordo publica cu un bes mas Gobierno di Aruba a falta di cumpli cu e fecha pa instala un ombudsman, cual por cierto tabata 1 di Juli 2017. Aruba por cierto tabata completamente ausente na e conferencia di Caribbean Ombudsman Association (CAROA) cu a tuma luga na Boneiro den e luna di Juni ’17. Aruba mist weer dealine aanstelling ombudsman
Ta di remarca cu na 2015 un relato In 2015 installeert Aruba zijn eigen ombudsman a ser publica cu ya e tempo ey ta 10 aña cu e instalacion di un ombudsman a wordo posponi pa e gobiernonan y cu e aña ey si esaki lo a tuma lugar, cueste lo que cueste. Y awe na 2017 ainda Aruba ta den e mesun boto. Den e articulo remarcablemente ta enfatisa e importancia y urgencia pa un ombudsman aki na Aruba y tambe cu esaki lo conduci na un miho funcionamento di gobierno. Ablief? Si! Bo a lesa bon, lo conduci na un miho funcionamento di Gobierno pasobra por medio di e ombudsman e representantenan di e pueblo, Parlamentarionan por ‘ranca na orea’ di e minister encarga. Esaki unanimamente e parlamentarionan a bay di acuerdo cu otro na 2015.
Dicon anto Aruba no tin ombudsman? Of den e caso di e relato comparti cumi. Dicon Aruba no tin un kinderombudsman? Y e contesta ariba esaki ta simpel, paso ningun Parlamento te cu awo a hay’e importante pa tin un persona imparcial cu por scucha e pueblo su keho y preocupacionan y haci e Gobierno (lesa NAN Gobierno) funciona a base di esaki! Na 2015 tabata ya 10 aña cu esaki ta den doofpot awo na 2017 nos ta 12 aña y 2 diferente Gobierno mas leu. Y ainda NADA! Den mi parecer esaki ta mustra suficiente! Den e relato di 2015 sra. M. Lopez-Tromp, kende tabata Minister di Asuntonan Social ta remarca “Cu e Gobierno tey pa e ciudadano y no pa robes”. Si esaki ta e realidad y e pensamento cu e Gobiernonan cu a goberna te cu awo ta apropia, dicon anto algo simpel y facilmente factibel manera un ombudsman of kinderombudsman no a wordo instala? E contesta ariba esaki tambe ta simpel! Paso e no tabata importante pa nan! Paso en realidad e Gobiernonan y nan extension den Parlamento pa e ultimo 12 aña cu e topico aki ta pidiendo atencion, niun di nan no lo a cumbini nan propio agenda pa tin un ombudsman cu ta trece na cla kico en realidad tin mester atencion debido di e Gobierno y kico ta bayendo robes den nos comunidad! Pasobra loke tabata importante pa nan ta cada un nan propio agenda pa cumpli cune y e Parlamento cual su responsabilidad eigenlijk ta pa representa e pueblo tabata eynan pa ‘spek en bonen’ y djis stempel cualkier proposicion cu tabata bin di Gobierno enbes di asegura cu nan representa e pueblo y nan preocupacionman debidamente y dignamente. Ora un pais tin ombudsman ta hacie dificil y casi imposibel pa cualkier Gobierno gaña y pretende cu tur cos ta ‘bon y prospero’ pa nos pais, cual den mi ultimo articulo “Prosperidad real di un pais” mi a enfatisa cu bou di ‘nos pais’ tin cu compronde, ‘nos hendenan’. Con mas cla e mester ta pinta pa nos pueblo cu e ultimo Gobiernonan cu nos a conoce no tin e interesnan di e pueblo en realidad na pecho? Palabra bunita hamas y nunca por compensa pa e cosnan cu bo (e Gobierno) ta haci of miho bisa den e caso aki, no a haci.
Den e programa di ReD Democratico 2017 un punto ta resalta desde principio di e programa:
“Ademas e ciudadano ta haya voz den Parlamento. Nos ta bai representabo, no reemplasabo como ciudadano. Bo tarea no ta djis vota y nos ta dicidi, sino cu nos ta bay crea mecanismo di participacion directo di ciudadano den desicionnan cu ta regarda nos comunidad y su futuro. Pesey nos lema “Voz di pueblo den Parlamento”.
Ora cu Parlamento ta consisti di hende integro y cu ta cumpli cu nan deber di representa e pueblo, ombudsman ta un recurso efectivo cu por instala y uza pa controla e Gobierno. Paso e ombudsman ta trece directamente for di e pueblo e areanan unda tin mester di atencion y mehoracion den maneho di un ministerio specifico.
Esaki ta e tempo pa escogencia! Aruba tin mester y merece cambio, duna cambio e oportunidad cu e tin mester pa wordo realisa. Un di e prioridadnan di ReD Democratico y mi prioridadnan ta pa sigura cu un bes mas nos gobernantenan sirbi e pueblo di Aruba y segura cu esaki sosode door di sigura cu Parlamento cumpli cu e tarea di controla e gobierno. E cambio ta depende dibo! Vota conciente pa cambio REAL y duradero!