Abo tawata sa cu Aruba tin un ley pa proteccion di naturalesa? Awel ya pa hopi aña Aruba tin un “Natuurbeschermingsverordening” cu den mi opinion ta un “dode-letter”. Pakico mi ta bisa esaki? Pasobra si bo tin un ley cu bo no ta implementa debidamente y bo no ta aplica e control y sancion riba un y tur cu no ta cumpli cu e leynan aki, e ta un ley sin balor algun.
E ley aki ta bisa cu Minister di Infrastructura ta apunta un comision cu mester dun’e conseho riba e maneho di naturalesa y medio ambiente. E comision aki yama Comision di Flora y Fauna y ta consisti di 5 miembro cu ta wordo apunta pa 5 aña. Mi a puntra rond y busca on-line y mi no a topa cu e comision aki ningun caminda. En todo caso si mi lo kier a entrega un keho of pidi yudansa na tal comision mi lo no sa na cual porta pa bati.
Den e mesun ley aki ta para cu e organo cu mester controla, pa e ley wordo cumpli cu ne lo wordo anuncia den Landscourant di Aruba. Mi a bay busca esaki tambe y tampoco mi no a encontra cu e organo aki a wordo apunta. O sea, actualmente e unico ambtenaar cu ta autorisa pa actua lo ta un polis. KPA ya tin nan mannan yen caba y awo nan ta esun cu mester controla infraccion riba naturalesa sin papia cu ta nan mes ta e organo cu ta controla abuso di bestia.
E mesun ley aki ta papia cu por tin castigo te cu 2 aña of boet te cu AWG. 100.000,00 pa esnan cu no cumpli cu e ley di proteccion di naturalesa. Awel ami nunca a tende di un hende cu a wordo cera ni cu a haya un boet pa mata bestia of pa destruccion di mata, tanten cu dia aden dia afo nos ta mirando con nos flora y fauna ta wordo destrui di un forma feroz.
No compronde mi robes, mi no ta contra di progreso ni di construccion, pero tur caminda di mundo ya caba nan ta implementa e reglanan pa proteha e matanan y bestianan cu tin riba un tereno. Por pensa cu ora di traha mapa lo por tene cuenta cu e matanan aki of sino obliga esun cu a kita e mata pa planta 10 bek na su lugar.
Tanto bal bo tin un ley di proteccion di naturalesa si bo no ta implement’e y si bo no ta sanciona esnan cu no ta tene nan mes na e ley aki. Den e Vision 2017-2021 di POR nos a ancra bon cla cu mester reforsa y amplia e ley pa proteccion di naturalsa. Finalisa, aproba y implementa e maneho integral di naruralesa y medio ambiente den consulta estrecho cu tur stakeholders. Y por ultimo, mehora control y sanccion pa infraccion di nos leynan riba tereno di naturalesa y medio ambiente.