Instituto Medico San Nicolas (Imsan) ya ta preparando pa fin di aña cu ta un temporada druk. Director Medico di Ambulance dr Monica Nuboer Gonzalez ta splica con Imsan ta preparando pa e temporada druk cu ta den porta.
Imsan ta preparando fuertemente pa temporada di fin di aña. Nan ta zorg pa tin suficiente empleado trahando y nan ta purba di tin nan stock yen, pa loke ta trata remedi. Tambe Imsan kier a invita tur hende pa cuida curpa durante fin di aña. No haci nada di mas. Bay poco poco ariba caminda, pa por preveni. Prevencion ta mucho mas miho. Imsan no tin mas espacio pa expande, nan no por bay mas. Dado momento, tur e sala di emergencia ta yega cu e mesun contratiempo, cu hopi hende ta pafo. Tin biaha hopi hende ta bon informa di kico ta un emergencia. Y ki momento bo lo mester bay bo dokter di cas of un sala di emergencia.
Esey ta hopi importante, si por para keto un rato y pensa enberdad si loke “mi tin” ta un emergencia. E momento na Imsan tambe e momento di espera por ta largo, depende cuanto hende t’ey. Tin biaha e persona no sa si loke e ta sinti, ta di emergencia. Tin ora e persona ta yama na telefon pero no tur ora nan ta haya un contesta, ya cu tur hende ta bezig. Si e persona tin griep, e persona por bay su dokter di cas of e dokter na warda. E ta depende, e ta algo cu no por bisa den 10 minuut, si e ta of e no ta un emergencia. Mester bay educa e poblacion hopi mas den e sentido aki, segun dr. Monica Nuboer- Gonzales, director medico di ambulance na Imsan.
Durante dos aña largo, Imsan tabata bezig cu Plataforma Nacional pa traha e campañanan pa educa di diferente area. P.e. Imsan ta bezig cu diabetis y nefrologia, cu ta hendenan cu ta haci dialisis. Poco poco bo ta purba bay afo, traha campaña, organisa health check. Y e momento di e health check, no ta solamente pa check sucu. Ta haci charlanan, pa bisa e hendenan esaki ta loke mester haci pa cuida curpa. Kico bo mag y kico bo no mag di come. Awo cu ta fin di aña ta hopi importante, tur hende kier come ayaca, come oliebollen tur caminda. E sucu, e vet, e salo. Nos mester balansa e forma con nos ta come.
Un pashent diabetico, tin un otro forma di regula su comemento, cu e ta haci’e hunto cu su dokter di cas of specialista. Pero e ta bay pa tur hende, paso esey si cu den fin di aña, hopi hende nan sucu no ta wordo bon regla, y nan no ta bay dokter tampoco. Of ora cu nan ta hopi malo, e ora e ta bira un emergencia di berdad.
Mas aleu, dr. Nuboer a sigui bisa cu nan no tin un programa special pa e temporada aki. Si nan wordo invita pa un entrevista na television y radio, nan ta purba di trece bon consehonan, hopi global no mucho specifico. Pero e pashentnan di Imsan, ta bin regularmente, vooral e diabeticonan, e dietistanan, e enfermeranan cu ta recorda nan y splicanan bon, kico nan por y con nan mester come durante e fin di aña y tambe durante full e aña.
Recientemente Imsan a haya un sistema nobo di digitalisacion y nan tabata tin un bon comunicacion cu e dokternan di cas y tur hende ta purba di ta ariba e mesun liña, di cuida curpa den comemento. Un biaha mas, dr. Nuboer ta recorda tur hende, ta cuida nan curpa.
E problema mas grandi na Aruba, ta obesidad cu ta hiba e persona na diabetes, na hipertension y despues ta yega na dialyse. Strook, problema di curason, esey ta cosnan cu por wordo preveni. Tin hende cu ta cuida y ta bira diabetico toch, pero esey ta masha poco. Pero nan mester ta mas consciente, esey ta uno. Uzo di alcohol y droga. Y no ta keda tampoco dimas pa menciona, aunke cu e no ta un caso na Imsan, uzo di klapchi, na Imsan nan no ta haya mucho casonan di klapchi. Nan no tin hopi caso di accident di klapchi.
E cifranan di dialyse ta aumentando y esey ta bay man den man cu obesidad, cu segun AZV tambe ta creciendo, segun dr. Monica Nuboer- Gonzales, director medico di ambulance na Imsan.