Di parti mediador, su orarionan di trabao ultimamente ta hopi largo tratando cu diferente caso di conflicto laboral, sindicatonan tambe a lanta cu diferente keho, reflehando hopi inkietud den nos situacion laboral na momentonan aki.
Andres Dirks, hefe di afdeling Conflicto y Retiro na Departamento di Labor ta bisa cu nan ta atendiendo cu publico mas tanto posibel via email y telefon, pero naturalmente no ta tur caso por trata na e forma aki, pues mester traha cu afspraak tambe respetando reglanan di DVG dus tanto persona pa dia so por atende.
Ta asina cu berdaderamente tin hopi yamada di telefon, hopi emails y hopi peticion pa afspraak, “pues por ripara cu di berdad tin demanda grandi pa servicionan di nos afdeling, mirando cu door di e pandemia tin hopi conflicto cu a lanta na pia di trabao,” segun sr. Dirks. Tin hopi tension na pia di trabao, tanto pa e parti di e doño di trabao y trahado. Y si nan dos no por comunica bon cu otro of ta tuma accionnan unilateralmente, bo ta bay haya bo cu problema cual a aumenta segun Departamento di Labor.
Problemanan manera orario di trabao cu a wordo rebaha, pago cu ta bini menos, extra dia liber sin pago, pago cu ta drenta laat of incompleto of cu fout den dje, no a bay di acuerdo cu reduccion di orario. Tin cu a haya acuerdo nobo pa firma, of un addendum, y cierto articulonan den e acuerdo ta cambia, anto tin hopi pregunta tocante esakinan; si mester firma of ta sinti obliga pa firma tambe cu presion riba lomba. “Hopi biaha ta wordo bisa tambe na nan cu si no firma, compania ta cera, tur hende ta perde trabao. Anto abo ta sinti bo mes responsabel cu si bo no bay di acuerdo bo lo afecta tur bo coleganan, apesar cu esaki no ta e caso tin biaha,” segun sr. Dirks.
Comunicacion ta hopi importante
Departamento di Conflicto ta purba na yuda e trahado y conseha doñonan di trabao mas miho cu ta posibel. “Semper ta importante pa lesa cualkier documento cu bo haya y no core firma, anto e doño di trabao no mester eherce e presion ey riba e persona, dun’e su tempo y splic’e na placa chikito,” segun sr. Dirks. Ora bo tin bon comunicacion y ta habri cu e persona, bo tin menos problema of menos resistencia anto ambos partido hunto por yega na un solucion, anto bo por wanta e compania cabes riba awa. Comunicacion ta hopi importante, no por yega haci algo pa despues e trahado bin haya sa, mester splic’e di adelanta.
Derecho di trahado
En principio, partidonan ta cera un acuerdo; doño di trabao cu trahado ta bay di acuerdo cu tal salario, tanto ora pa siman, tanto dia liber etc. Pero pa cambia esaki, ambos partido mester bay di acuerdo tambe. No por yega baha salario, mester wordo splica pa kico e ta wordo haci.
“Bo no por kibra of cambia afspraak zomaar, tin derecho di trahado y den ley tambe tin un articulo specifico cu doño di trabao no por haci cambio den condicion di trabao zomaar,” segun sr. Dirks. Sinembargo bo ta haya situacion cu kisas algo a wordo palabra, e trahado no a gusta anto e ta bay Departamento di Labor entrega keho, unda ta resulta cu a wordo palabra un acuerdo verbalmente pero no por escrito. “Nos ta wak e ora den pasado si nos por mira con den realidad e cos a bay. Si pa un periodo largo di 6 luna anto 6 dia pa siman bo a traha, anto awo direpente doño di trabao ta bisa cu ta 5 dia tabata e acuerdo, e realidad no ta klop cu loke e ta bisa, dus eynan tog nos por saca conclusion cu por ta boso a acorda 5 dia mes pero boso no a cumpli ne y lag’e traha 6 dia, dus mester sigui respeta esey,” sr. Dirks ta splica, bisando dus cu tin forma cu bo por mira bek pa wak kico a wordo palabra. Den siguiente publicacionnan, Masnoticia lo tin mas informacion tocante e topico aki.