Otro topico yega na mi curason ta nos grandinan, cariñosamente yama nos bieunan. Nos tur probablemente a yega di tende of lesa tocante e ‘vergrijzing’ di nos poblacion. No solamente aki na Aruba, pero na henter mundo nos ta bai wordo confronta cu e fenomeno aki caminda, pa prome biaha den historia, e cantidad di ancianonan lo bay surpasa e cantidad di muchanan y hendenan hoben den e añanan nos dilanti.
Ki impacto vergrijzing lo tin na Aruba?
Vergrijzing di nos poblacion ta trece un cantidad di pregunta y preocupacion cu ne. Mescos cu World Health Organization (WHO) a haci, nos aki na Aruba tambe tin cu puntra nos mes: E vergrijzing di nos poblacion lo wordo compaña pa periodonan mas largo di bon salud, un sentido continuo di bienestar y un periodo mas largo den cual nos bieunan lo ta productivo y socialmente activo? Of e vergrijzing lo trece cu ne mas malesa, mas desabilidad y mas dependencia riba otronan? Con e vergrijzing lo afecta cuido medico y costo di salubridad publico? Tur e preguntanan aki ta hopi importante pa nos proximo gobernacion pone maximo atencion riba dje, pasobra nos mester prepara nos mes a corto plazo pa tin un infrastructura fisico y social cu por promove un mihor salud y bienestar na e poblacion grandi di bieunan cu nos ta bay tin den corto tempo.
Isolamento y soledad di nos grandinan
Awe mi kier a enfoca un tiki riba un parti di e topico aki, cu nos por cuminsa traha riba dje mes ora: e isolamento y soledad di nos grandinan. Awendia nos biewnan, especialmente esnan cu ta biba den un cas di anciano, hopi biaha ta biba den soledad, aunke nan ta biba cu otro hende. Motibonan tin hopi: famianan a bira mas chikito, famianan ta bibando na diferente parti di mundo, tur hende ta druk y tambe tin e percepcion eroneo cu nos bieunan no tin nada mas pa aporta na nos bida moderno. Nos ta bishitanan obligatoriamente riba dianan di fiesta, pero echt sinta comunica y intercambia cu nan no ta sosode mas.
Con nos por soluciona esaki?
Si bo dunami bo confiansa cu bo voto den e proximo gobernacion, mi lo dedica mi mes na investiga e posibilidad pa introduci aki na Aruba conceptonan cu den exterior ta resultando di ta exitoso, pasobra ta importante pa nos bieunan keda activo mental y fisicamente y forma parti di nos sociedad. Nan tin hopi pa aporta ainda: experiencia, sabiduria, herencia di storianan di antes, norma y balornan y hasta ainda nan por ta productivo.
Trece generacionnan hunto bao di un dak
Un posibel solucion: Duna hobennan studiante aki na Aruba ‘free housing’ den un centro di anciano (modernisa). A cambio nan ta dedica por ehempel 30 ora pa luna na intercambia cu nan bisiñanan, e biewnan. E isolacion y soledad di e biewnan ta baha y e sentido comunitario y e conexion cu e generacion bieu ta subi cerca e studiantenan (pa no menciona e sentido di independencia cu e hoben ta haya door di por biba riba su mes).
Introduci programanan di intercambio entre centronan di mucha y centronan di anciano
Otro posiblel solucion : centronanan di cuido di mucha por pone den nan programa regular pa bishita casnan di anciano. E muchanan ta trece alegria, actividad y bida den e rutina di e ancianonan y e muchanan ta beneficia door di ta conecta cu grandinan cu tin tur atencion pa nan, loke porta nan no tin na cas
Asina tin hopi mas oportunidadnan pa explora y mi ta encurasha tur hende pa comparti nan ideanan riba e topico aki cu mi. Hunto nos mester por jega na conceptonan cu por traha na Aruba na beneficio di nos grandinan y consequentemente na beneficio di nos tur. Let’s put some color into our Shades of Grey!