Aruba tin hopi reto, pero retonan grandi. Aworaki, papiando di constelacion di famia, esakinan a cambia masha hopi mes. Awo tin diferente tiponan di famia, cu hopi biaha ta bisa cu awendia mester keda pone atencion cu e muchanan ta lanta den un ambiente di siguridad.
Sra. Enid de Kort, trahado social, a mustra cu Aruba a bin cu Crisis Plan Social, pero pa esaki mester traha hunto cu otro terenonan, tereno laboral economico, pa por reenforsa nos economia. Otro reto cu tin, ta cu a papia di famia, tin hopi problema di pareha. Esey ta un reto cu Aruba mester pone atencion na dje. Hopi problema di pareha, tin comportacion di muchanan y despues sociedad.
RETONAN
Ta bon pa investiga, p.e. awo Aruba ta den top di divorcio na mundo. Pero mester wak kico ta e motibo pa kico ta score asina halto. Den malesa tambe Aruba ta score halto. E ta parce cu tin cu bay traha mas na reenforsa nos famia. Cu esaki kiermen, cu banda di duna hopi charla y informacion, si ariba tereno laboral ta pone hopi presion, si e mayor ta traha dos trabou, e mayornan no tin energia pa educa nan yiunan, pa tin un bon relacion entre famia y pareha.
GENERACION NOBO
E generacion nobo a cambia, di muchanan cu ta hunga ariba caya, pa muchanan cu ta mas den e mundo digital. Y ariba esaki, Sra. de Kort, a splica cu tur diaranson tin analisis di casonan, cu tin muchanan den area digital cu no kier bay scol, cu no kier tin contacto social. Ta haya varios pareha tambe, cu un di nan ta hopi ariba tereno digital. E ta bay ta un reto, y ta yega un momento unda cu ta bay desaroya relacionnan sano, si ta bay keda ariba e parti digital. Un preocupacion di Sra. de Kort, ta con ta balansa e area digital, cu ta yega un momento cu e ta desbalansa y tambe loke ta hayando hopi, cu ta gelink na e periodo digital, ta personanan depresivo. Tur siman ta haya casonan di personanan depresivo. Un otro tendencia cu ta causa preocupacion.
Muchanan di awo ta mas ariba computer, ta hunga wega ariba computer (gaming) chat sin limite. E ta tendencia cu esey no balansa, kico lo para di e generacion aki, cu no kier bay scol, cu e proceso laboral.
Ta wak esaki den hende grandi tambe. E problema di pareha ta wak tambe cu no tin contacto cu otro.
COMPARACION
Aruba ta analisando otro paisnan cu tambe tin e mesun retonan aki. Pero otor paisnan ta wak toch, e tereno macro, haci hopi otro cos. E tereno laboral. Por wak tambe con ta reforsa famianna, con ta duna curso pa pareha, pa famia. Esaki ta wordo vigila. Pero tin tendencianan mundial, cu tin cu bay reforsa nos famianan hopi mas eyfo. duna guia, duna informacion. Y reenforsa ariba tereno laboral tambe. Paso hopi mayor no ta bin charlanan den bario. E mester bira algo mas structura, cu asina por alcansa mas mayornan. Hopi mayor cansa, no ta bay niun caminda. Tin cu purba localisa nan den diferente formanan. Tabata palabranan di Sra. Enid de Kort, trahado social.