Tin un “fever-rash syndrome” cu ta bay rond na Aruba pa cual ainda no tin confirmacion kico e causa ta. Directie Volksgezondheid tin diferente sospecho, pero no tin confirmacion di unda e virus aki ta origina y si acaso e ta “vector-borne”, esta si e ta transmiti pa sangura, of no.
Ta asina cu door di awasero frecuente y fuerte na fin di 2016 y na cuminsamento di 2017 e index di presencia di e vector (sangura cu ta transmiti virus) aedes aegypti tabata mas halto cu e nivel cu ta custumbra di wak den e periodo aki. Na Januari e index tabata haltisimo, hefe interino di GKMB, esta Clayton Croes a declara diamars, esaki tabata di spera tambe pa via di e yobida. Ultimamente e indexnan ta bahando significantemente, y esaki sigur ta bon noticia, el a agrega.
E ta conclui cu e trabaonan tumando luga tin nan fruto, y sigur e notificacionnan cu DVG ta ricibi di dokternan di cas di casonan sospechoso di dengue, chikungunya y zika ta duna un excelente indicacion di cua areanan mester bishita cu mas urgencia y haci trabaonan di eliminacion di criadero y posibel criadero.
Croes ta splica cu tin un protocol cu ta na vigor continuamente den temporada di yobida. E momento cu drenta un melding cu tin un caso cu e dokter ta sospecha cu e por ta un di e malesanan transmiti pa sangura, GKMB ta haci inspeccion di e cas unda e persona ta biba y di 3 pa 4 cas (radius di 100 meter) rond di e cas notifica, tanto dilanti, patras como na banda. Si haya criadero activo ta fumiga manera ta indica den e plan nacional.
Casonan confirma di Zika: 27
For di Januari pa e fecha actual, Aruba a conoce 27 caso di Zika confirma, sero caso di Dengue confirma y nuebe caso di Chikungunya confirma, segun Maribelle Tromp, epidemiologo na D.V.G.
Loke a ripara den e ultimo lunanan ta cantidad cu ta keda halto di notificacionnan semanal ricibi for di dokternan di cas di pashentnan cu ta bin cu un rash, keintura, y iritacion na wowo. E cantidad di pashent a yega na un nivel cu ta preocupa DVG, y tin investigacion tumando luga pa purba di yega na un conclusion lihe di kico exactamente ta pasando.
DVG ta pidi dokternan pa sigui notifica nan di tur caso, pa asina por sigui investiga pa e causa, Tromp a subraya. El a agrega cu ta trahando di cerca cu tur laboratorio na Aruba tambe pa haya mas informacion y yega mas pronto posibel na un confirmacion. Tin hopi caso sospechoso pa loke ta e “fever-rash syndrome” segun e ultimo datonan epidemiologico, un totaal di 619 , pero ainda no tin un conclusion di exactamente kico tur ta.
Na Corsou Zika ta circulando y tabatin un cantidad grandi di caso entre October y November ultimo, na Boneiro tambe tabatin mas caso di Zika, y ta pensando den e direccion aki pa cu e syndrome detecta na Aruba, pero haya confirmacion ta dificil.
Zika ta un malesa relativamente nobo y ta dificil pa haya confirmacion cu testnan comercial como cu nan ta hopi nobo, ademas prome cu confirma cu e casonan actual ta Zika mester tambe descarta cu por ta cualkier otro virus.
Tromp a splica cu mayoria notificacion ta bin di e area p’ariba di Aruba, esta San Nicolas, Savaneta y Pos Chikito, pero cu e sindrome ta presente den tur bario y notificacionnan ta drentando di tur bario, y por mira cu e ta moviendo pabao.
DBZ, Dienst Besmettelijke Ziektes, ta haciendo un investigacion cu ta encera monitor tambe e adresnan unda cu e pashentnan ta biba pa tin un miho idea di e barionan, pero asina mes, no kiermen cu ta den su mesun bario e malesa a origina.
Consecuentemente ta pidiendo pashentnan pa duna nan dokter di cas mas informacion tocante di unda nan ta traha, y frecuenta, si nan a sinti malo despues di a bishita un cierto luga, of tabata den un cierto situacion. Esaki ta yuda DBZ cera e buraconan den informacion cu nan tin caba y kisas por conduci mas lihe na haya e origen di e sindrome.