Durante e pandemia a keda demostra e importancia di dialogo triparte laboral / social. P’esey sindicalista Diego de Cuba, di sindicato STA, ta boga pa continua cu esaki.
Den un dialogo asina tur e partidonan por trece nan preocupacionnan dilanti y yega na solucion di un forma mas rapido. E dialogo ta importante tambe p’asina finalmente logra introduccion di ARBO Wet aki na Aruba.
Na e momentonan aki e clase trahado ta pasando den problemanan social basta serio, debi na e fenomeno di cheap labor. E salarionan ta hopi abou y Aruba a bira hopi caro. Aworaki e bestaansminimum pa un pareha cu un yiu ta 4800 florin. Si e mama y tata tin salario minimo, loke nan ta bay cas cu ne ta rond di 3200, cu ta hopi menos cu e bestaansminimum. “E bestaansminimum ta algo pa bo sobrevivi cu ne. No por haci nada extra, manera un salida di famia. Nan ta simplemente sobrevivi y aki sindicato kier mira un cambio. E Gobierno cu bay sinta, mester atende cu e problema aki. Mester bini cu un tipo di subsidio,” e sindicalista a comenta.
E ta contento cu e subsidio di salario y FASE, pero mester bini cambio. No por depende di turismo so, pasobra e pandemia a mustra con fragil e sector aki. Gobernantenan mester traha den e direccion d un cambio.
Di otro banda tin un AZV cu ta un cancer pa cualkier gobierno cu sinta. E pensamento di e sindicato ta cu mester cambia henter e sistema di AZV, mester cambia sistema di pensioen. Esnan cu ta baha cu pensioen no por biba cu loke nan ta bay haya. Nan no por hiba un bida calma, pero ta cay den un tragedia pasobra e entrada no ta yega ni pa nan sobrevivi. P’esey mester revisa tur cos, inclusive e salario minimo. Mester clasifica e salarionan minimo di e diferente sectornan.
E ta haya hopi tristo cu den e situacion reinante, no tin ni 10% di trahadonan organisa (afilia) den un sindicato. Nan ta boga pa tin un ley cu tur compania cu tin 10 of mas trahado, mester tin un contracto colectivo den cual ta stipula cu no por baha bou di un salario minimo valido pa e sector en cuestion. Di e forma aki lo cuminsa drecha y beneficio di e trahadonan. “Tin doño di trabou cu ta cumpli cu su empleadonan, y otronan ta saca probecho di e situacion cu nan trahadonan ta aden,” de Cuba a bisa.
E ta haya cu mester bini tambe un herment legal cu ta bisa cu e contracto colectivo ta pa e miembronan di un sindicato. E situacion actual ta un grupo ta lucha y otro ta para mira na banda. Na final, ora cu cera un contracto colectivo, e acuerdo logra ta conta pa tur hende den e compania en cuestion.
Cambionan den leynan laboral ta algo urgente. E ta consciente cu tin cambionan haci caba den e leynan, pero nan no ta wordo uza pa cierto motibo. Tin hopi violacion riba tereno di ley laboral, pero e cantidad di boetnan impone pa esaki ta minimo. Esey ta puntonan cu mester bini cambio den dje, principalmente e parti di control.