Si Aruba haya e chens di haya interes mas abou, sigur e lo scapa 200 miyon florin di e debe cu pais Aruba a drenta den dje for di 2009 segun Rene Herde di AVP.
El a sigui splica cu e no gusta compara nos cu Corsou, St. Maarten of Hulanda mes, pa diferente motibo. Pero si mira e cifranan aki, cifranan cu CFT ta uza pa husga si finansas ta bayendo bon, e ora ta compara cu e otro paisnan riba tur e puntonan, Aruba ta miho para. E punto principal ta cu si Aruba haya refinanciamento di na interes mas abao, e ta haci un diferencia di casi 200 miyon florin pa aña, cual por wordo uza pa inversion, kita debenan mas lihe. Herde a participa na un debate den Tweede Kamer na Hulanda, caminda cu e discusion tabata si mester duna Aruba e refinanciamento mas abao awo, of mas despues. Tabata tin un grupo den Tweede kamer cu a bisa pa duna financiamento awo, Aruba por sali for di e problemanan cu e tabata tin financiermante for di 2009 y for di e discusion di debe, mas lihe.
Herde ta riba e ultimo liña aki. Pero pa motibonan cu e lo haya sa despues, Hulanda ta keda insisti cu no por.
Aruba lo bay sigui riba su mesun forsa financiero pa cual sigur lo ta retonan pa sigui esaki bay pa dilanti segun Herde.
Riba nos propio forsa, manera cu a bisa for di 2009, ta pone economia crece prome, ta percura pa forsa di compra mehora prome, pa nos pais draai. Despues ta atende cu finansas publico. Cual ta exactamente loke nan a haci y awe hasta Hulanda ta reconoce esey, cual ta haci nan sumamente contento.
Sinembargo, manera Aruba a haci mas biaha, ta riba propio forsa ta haci’e y manera AVP semper ta haci’e, sin medida.
E Parlamentario a menciona cu a yega loke nos a yega awe den nos finansas sin medida, pero e pregunta ta keda ta cu nos tabata tin un BBO cu tabata na 3% y cu a keda di kit’e, pero awor aki ta na 3.5%. Tambe a bin cu medidanan pisa riba comerciantenan pa loke ta trata ley, pero el a bay hopi di golpi, pa cual awe hopi negoshi ta cera. Costo di bida a bira masha caro mes, despues cu e waf di container a bay di Oranjestad a bay Barcadera. Ta bay cerca cualkier comerciante, kendenan por bisa cu nan ta pagando extra pa container. Tabata tin medida, pero na un manera fini hinca, pero cu awe comunidad ta sinti’e.
Riba esaki Herde a splica cu ningun di e ehempel tabata accionnan di Gobierno pa saca placa for di saco di pueblo. E mudamento di waf di container tabata mudamento y tabata algo cu tur hende tabata sa. Esaki ta mehora e servicio cu e contract entre esnan cu ta stuwa, cu ta transporta a aumenta gasto, continuamente lo tin aumento di gasto. Ora cu importa cosnan di pafo, no ta Gobierno di Aruba ta causa, ta importacion cu nos tin cu haci, pasobra akinan nos ta importa tur cos. No ta un medida, segun Herde. No ta un decision cu Gobierno of Parlamento a tuma.
A menciona BBO y AVP a bisa for di cuminsamento cu e tin cu baha. Ora cu a drenta, a baha BBO cu 1.5%. A ripara cu e rebaho ey no a yega na pueblo. Prijsnan no a baha. Tur hende a conclui cu comercio, di un of otro forma, no a pasa e reduccion den BBO na pueblo y a bisa e ora cu ta bay sigui bah’e. A haci un otro forma. A bin cu e reparatietoeslag, cu a bay directamente na e grupo te na 2500 cu ta haya riba nan salario, haya mas of menos loke e BBO lo a costa nan. No via comercio, no via prijsnan, pero directamente den nan placa. Gobierno no a tuma medida pa saca placa. Nan a pone placa bek pa pueblo.
Pa loke ta cobramento di belasting, tabata tin pa hopi aña un retraso enorme den cobramento di belasting pa motibo di organisacion di e aparato di impuesto. Nan a mehora enormemente y nan a cobra den un forma cla, habri, argumenta, splica comercio, e pago cu nan tin cu haci. Cualkier comerciante, cualkier cu ta maneha negoshi sa, cu parti di su gastonan ta e belasting. E ta calcul’e den e prijs. No ta bisa cu ora cu haci’e di golpi, e por causa un tiki problema, pero den ningun momento a sinta y lo bay bolbe sinta cu entre otro camara di comercio, cu ATIA. E punto aki no a bin dilanti. No pasobra e ta dificil pa un compania chikito, pasobra nan ta compronde cu pagamento di belasting ta algo pa nos tur. No ta un belasting nobo a keda introduci, no a bisa cu lo cobra 10 aña hunto. A crea facilidadnan via e sistema nobo di cobra belasting, pa haci’e na un forma cu e ta cargabel, segun Rene Herde di AVP.