Tur esunnan cu ta traha den mundo medico lo tin un rol na Aruba, den e plan di salud di Ministerio di Salud. Dr. Arthur Vallejo, consehero di Ministerio di Salud, ta elabora riba esaki.
Prome parti di e rol di cada un instancia, dr. Vallejo a bisa cu cada un tin nan rol caba. E prome liña di atencion aworaki ta den e dokter di cas, manera cu e ta. Mientras cu ta desaroyando e plan di salubridad, cu ta bay ta algo cu ta agrega. Por bay na e forma di exigi, roga, mehora, haci esaki of por coy un forma di mustra cu si ta posibel: wak con ta logra haci algo, wak e resultadonan, wak e mashinnan, cu den 5 pa 10 minuut e resultadonan ta cla. Pa stimula un persona of sistema, e ta esencial. P’esey dr. Vallejo ta gradicido cu dr. Arrango, cu a busca e mashinnan for di su mesun recurso pa inclui den bus di salud, cu ta algo cu pueblo no sa kisas.
El a busca e persona pa haci e testnan den e Bus di Salud, pasobra cu e Bus di Salud a costa e pueblo mas di 2 miyon florin y nunca e no tabata tin un upgrade den e bus. Consecuentemente awo mester touw e bus hiba tur caminda, ya cu piesa no ta funciona, e bus no ta core di su mes. Poco poco el a keda bay atras. Pero dr. Arrango a investeer den e ekiponan pa brinda e solucionnan den e tempo.
Ta bon pa traha ariba e parti di prevencion. Lo bin cu un consulta extra, cu ta bay bin pa e poblacion di Aruba, unda cu nan, si tur cos bay bon, por capta tur problema na tempo. Por haci un clasificacion, caminda cu den 5 dia mester bay dokter di cas. Dependiendo den e seriedad di e malesa. Por clasifica kico ta urgente, segun dr. Vallejo.
Ta conoci cu e poblacion di Aruba ta bay afo pa busca salud, ya cu pa ora cu e yega na e consultorio di e dokter, e tin su cita caba y na final di dia e tin su resultadonan. E poblacion di Aruba no tin confiansa den e sistema medico na Aruba.
E iniciativa cu dr. Vallejo kier bin cun’e ta pa controla e problemanan cu ta causa di mortalidad mas halto awo, cu ta e malesanan cronico. Capta problemanan na tempo. Pa por desaroya eventualmente, den centronan di atencion primario. E palabra ey ta bay trece hopi alivio na comunidad, unda cu e por asisti na su centro, unda cu e por ta central localisa na Aruba. Of uno pariba di brug of pabao di brug, cu tin un centro unda e poblacion por recurri, pa un atencion medico.
Importante ta pa inclui e profesionalnan local cu a studia den region, cu Aruba mester di nan forsa laboral. Nan mester wordo inclui den e sistema, Aruba mester di nan input. No ta importa na unda cu e dokter a studia, pero Aruba mester di nan. Mester tin conocemento di nos malesanan tropical, segun dr. Vallejo. Mester ta prepara pa malesanan tropical, di nos bisiñanan. E hobennan aki, nan mayornan a investeer hopi placa den nan estudio y di e forma aki, nan lo por bin contribui cu nan conocemento na bienestar di nan comunidad, segun consehero di Ministerio di Salud, dr. Arthur Vallejo.