Den combersacion cu Autor di buki di mucha, Richard Dabian, promoviendo su buki nobo¨Tekki e Toteki¨ cu a wordo publica pa Siman di Buki na Biblioteca Nacional, nos a puntra e autor su reaccion of punto di bista riba con lesamento pa test bo Avi Niveau na scol ta afecta e mucha su abilidad pa compronde kico e ta lesa, si esaki ta e caso of no. Tambe si esaki ta algo cu por demotiva un mucha pa lesa mas buki, mirando cu ta exigi e mucha pa lesa y corda e bukinan pa memoria.
E autor ta opina cu den bista di hopi autor, nan lo ta pensa casi mescos cu ne cu Avi Niveau ta algo hopi importante. Pasobra e ta algo cu ta siña e mucha lesa corectamente. Sinembargo, e pregunta tras di Avi Niveau ta ora cu e mucha lesa corectamente, bo ta puntra bo mes si e mucha ta compronde kico e ta lesando.”Den bista di un autor ta importante cu ora un hende ta lesa su buki, of articulo, cu hende ta compronde kico e ta trece dilanti pasobra mescos cu un cantica, un storia, un buki of articulo kier trece algo dilanti cu tin biaha pa impacta of conscientisa ser humano, of pa biba un fantasia cu nunca el a pensa cu e lo por a biba, anto esaki bo ta haci e via di skirbimento”, sr. Dabian ta splica.
P’esey ta importante ora di skirbi, pa stipula den ki edad bo kier skirbi pa e ora bo skirbi den nan idioma. Algo hopi importante tambe ta cu no ta kico cu ta cu bo skirbi ta wordo hopi lesa. Sr. Dabian ta splica nos cu ta mescos ora bo tin hamber, e ta un indicacion cu bo mester come, mescos si bo tin gana di lesa bo tin cu duna e persona of mucha algo di e topico cu e ta interesa of tin e ‘hamber’ pa sa di dje.
Conocemento di materia ta wordo lubida despues di tempo
Den bida di tur hende ta pasa cu tin biaha bo tin cu bay tuma un curso pasobra bo mester certificado, bo ta bay siña hopi cos cu eigenlijk no tabata interesante pa bo, pero bo ta siña esaki pa haya bo diploma of certificado. Despues di tempo door cu bo no a siña esaki cu interes, e conocemento ta drumi. “Esaki ta pasa cu hopi mucha y hopi ramo di educacion, pasobra cu e mucha mester haya voldoende pa e bay over den e materia ey, bo ta obliga e mucha pa siña tur cos for di cabes”, segun sr. Dabian. Pero kico ta pasa, door cu bo no ta gusta e materia cu bo ta studiando, e momento ey bo a haya bon cifra, pero despues di un siman bay puntra kico e ta corda di e materia cu el a studia. Esaki tambe por pasobra e materia no a wordo treci dilanti den un manera cu e mucha ta absorba esaki mas.
E ser humano su mente por wordo compara cu un spons seguns r. Dabian. Si bo gara un spons y yena esaki cu awa y despues primi e, tur awa ta Sali y e spons ta keda mesun seco. Kiermen, kico bo tin cu haci ta pa laga e mucha ta e spons cu ta absorba e materia y trata pa e mucha no primi e spons pa motibo cu e ta pensa cu ta materia cu no ta importante.
Lesamento ta algo hopi importante den bida di cualkier ser humano, e ta un arma cu por wordo uza pa drecha nos ortografia. Bo ta haya sa hopi cos cu bo no tabata sa via cualkier articulo, buki of storia, y tambe lesamento ta stimula imaginacion y intelecto di hende. “Ora cu imaginacion di hende ta traha, bo ta ripara parti di celebro cu normalmente bo no ta uza, bo ta lanta nan for di soño, y esaki por yuda bo cu den futuro bo no lo bira un hende cu ta bay perde memoria hopi lihe of na jong”,segun sr. Dabian. Esaki ta algo cu ta pasando hopi pasobra nos no ta uzando nos capacidad mental den su totalidad segun e autor. Hopi cos ta bay drumi cual tambe tin tendencia di bay den coma pasobra nos no ta uza e partinan aki di nos celebro, kiermen mester uza e abilidad y tur percentahe di mente cu nos tin pa uza.