Partido politico semper ta purba di tuma nan publico haci cu e pretexto cu nan ta traha pa interes general. Tur nan intencion- y actonan lo ta enfoca na mehora prosperidad di tur ciudadano sin distincion y na desaroya nos pais na un nivel mas halto. Enseñansa, siguridad, economia, en corto tur tereno pa locual nan (kier) ta responsabel, lo maneha asina efectivo cu problema social lo ta cos di pasado. Un voto pa nan kier men un prome paso pa un paraiso na tera.
Metemento di politica partidista
Pero…e realidad ta full contrario. Tur, pero realmente tur cos cu locual (partido) politico ta mete cun’e, ta predestina pa faya. Awa, coriente y telefon barata, accesibel pa un y tur? Nombracion ilimita di personal (di cual un gran parti no adecua) y delegacion di proyecto di trabou a base di patronahe politico, manipulacion cu e medionan financiero di empresa y yen di otro asunto negativo a percura pa comunidad di Aruba mester a soporta añanan largo awa bruin sushi for di nan cranchi, coriente cu sa cay afo regularmente y lista di espera largo y mal servicio di e empresa di telefon. Solamente despues cu a independisa e empresanan ey y a saca (parcialmente) metemento politico for di nan, poco poco nan a logra di bira saludabel.
Aeropuerto
Mescos a pasa cu aeropuerto. Despues cu basta asunto dudoso a tuma luga durante construccion di e edificio actual, ey tambe nombracion di un directiva inadecua a tuma luga. Esey a percura añanan largo pa perdida multimiyonario pa nos pais. Te cu na un momento di desesperacion a cera un acuerdo cu ‘Grupo Schiphol’ pa hiba e maneho. Esaki a resulta practicamente di biaha na resultado positivo cu e consecuencia cu por a paga e debe grandi y creciente di aeropuerto hopi mas prome. Riba dje a haci inversion grandi cu a aumenta considerablemente e calidad y e imagen di nos aeropuerto (y di Aruba!).
Etcetera!
Y enseñansa? Na e momento aki tin varios scol cera pa algun aña caba mientras cu e alumnonan mester sigui les den acomodacion inadecua. No solamente e mantencion di scol semper ta problematico, sino tambe e desaroyo insuficiente di contenido di les, pa motibo di…falta di placa.
Y nos siguridad anto? Aumento di criminalidad y su violencia ya caba pa varios aña ta un fuente di preocupacion grandi. Den combatimento di esaki, personal di polis no por proteha su mes adecuadamente. Dios gracias e sa haya de bes en cuando chaleco antibala di regalo for di e mundo comercial. Atrobe…pasobra gobierno mes no tin placa pa proteha su propio personal cu hustamente mester combati criminalidad.
Infrastructura? Mescos! Tanten cu no ta trata di caminda di e proyectonan PPP cu a caba di realisa of cu ainda ta den construccion, y cu lo bay costa nos decenas di miyones extra pa aña, riba e pagonan di interes y di debe cu ya caba ta impagabel, ciudadano Arubano hopi biaha mester haci uzo di SUV pa pasa e tantisimo careteranan lapi lapi sin mucho destruccion na nan auto. Edificio magnifico y/of util, manera nos museo monumental nacional, biblioteca, etc. ta keda cera pa añanan pasobra…atrobe no tin placa pa mantencion. Y economia anto? Ta pusha esey sin misericordia den un skina mientras cu gobernante ta tuma accion (manera otorgamento ilimita di permiso pa hotel nobo) cu al fin y al cabo lo caba cu nos fuente di entrada mas importante. Consecuentemente, e ultimo añanan e problemanan social solamente a sigui deteriora seriamente.
Misterio
Ta con esaki por ta? Aruba no ta bin na remarca pa ayudo financiero dor di pais y/of instancia internacional, incluso di Hulanda, pasobra nos pais ta…mucho rico. Cu un entrada anual promedio di US$ 25.300,- pa persona, Aruba ta resalta den nos region. Compara cu nos partner mas grandi di Reino y cu nos fuente di entrada principal (EEUU), ainda ta trata di un suma respetabel. (Fuente: indexmundi di CIA-Worldbook di 1-1-2018). Asina mes ‘politica’ a logra, apesar di e entrada remarcabel aki, na maniobra nos pais den un situacion cu nos a keda blo bashi y cu un debe superhalto. P’esey atrobe: ta con esaki por ta posibel?
Ahaaa!
E unico splicacion ta pasobra e ‘interes general’ cu nos partidonan politico ta uza durante eleccion pa tuma nos haci, no ta hunga ningun papel di importancia durante nan gobernacion. Interes personal y di partido semper ta e prioridadnan di mas importante. Entre otro ta sirbi interes di partido cu patronahe politico (nombracion, promocion, manipulacion cu tereno, etc.) pa asina garantisa e votonan. Ta sirbi e interes personal specialmente cu e negoshi grandi di permiso y comision pa proyecto. Tur esaki ta sconde dor di crea/mantene e administracion financiero lo mas intransparente posibel y control di e medionan financiero practicamente imposibel. Exito garantisa! Y asina, durante 31 aña di Status Aparte, a ranca biyones di florin for di ‘e interes general’. Capice?
Calidad di nos gobernacion ya caba pa varios decada ta dudoso. E politica tradicional a costa Aruba biyones di florin y a causa hopi daño. E mentalidad di hisa scouder a duna ‘politica’ tur oportunidad pa dal bay sin problema. Den un serie di articulo, presidente Armand Hessels di Fundashon Gobernacion di Calidad Aruba ta duna un bista di e modus operandi di politica na Aruba. Mas informacion ta disponibel riba e website www.bongobernashonaruba.org