Aruba su debe a crece mas den e ultimo 8 añanan cu a pasa. Pregunta ta awo, dicon no a busca manera pa baha esaki. Minister demisionario di Finansa, Sr. Angel Bermudez, ta splica.
Cu Aruba tin un debe nacional, esey a crece den e ultimo 30 aña y pa awo, tur hende sa exactamente, con e debe ey ta suma. Su persona, den e posicion cu e tin a raporta durante e ultimo añanan cu 8 raportahe, kwartaal rapporten, y tur ta ariba e websitenan y tur a wordo conseha y comenta pa CAFt. Tur e documentonan aki ta ariba website y ta publico for di momento cu el a bin den publicidad.
Na mes momento e cuentanan anual ta up to date. Ta trahando ariba 2016 y 2015. E cuenta anual for di 1986 traha y controla pa Algemene Rekenkamer. El a wordo discuti y aproba den Parlamento di Aruba. Tur e añanan ta cera y formalisa. Pa loke ta 2016 ta den fase final manera ya caba a wordo indica. Mesun cos por wordo constata for di e presupuesto supletorio di e ultimo añanan , esey nan tur a wordo formalisa y legalisa den Parlamento, y tambe publica.
E diferente rapportnan di IMF, FITCH, Banco Central tambe ta conoci y publica. Pa loke ta e debe nacional e no por ta sorpresa pa tur hende. Pa loke ta e carta di e director di Finansa, ta asina cu Sr. informador a pidi e director a pidi’e kico ta e knelpunten, cual ta aspectonan pa 2018 cu no ta den 2017. Eseynan ta esunnan cu el a suma, caminda cu el a menciona cu mester tene cuenta cu e norma pa otro aña di deficit mester bira un surplus. E cambio ey ta encera un suma di 50 miyon florin. Tambe mester tene cuenta cu otro aña tin proyectonan di PPP cu ta cuminsa, cu lo wordo realisa, cu a wordo construi y cu mester cuminsa paga, cu ta Hospital y Green Corridor.
Eseynan ta puntonan cu otro aña den e aña aki 2017, nan no ta inscribi den e presupuesto, pero si den 2018, pero despues di mester tene cuenta cun’e ariba presupuesto.
E director di Direktie Financien, Sr. Werleman no a menciona nada di parti di entradanan, ni di otro gastonan. El a solamente menciona loke informador a pidi’e, loke ta e diferente aspectonan, di presupuesto 2018 cu 2017. No por conclui cu el a informa cu esey ta un deficit. Eseynan ta puntonan cu bo mester inclui den e presupuesto, ora cu bo ta haciendo e ehercicio, pa ora yega na e presupuesto final. Esaki ta inclui gastonan di personal, gastonan di oficina, lease di aparatonan. Esey ta cosnan cu ta keda core. Ta ora cu pone tur hunto, e ora por bisa kico ta e presupuesto 2018 den prome forma y di eynan ta cuminsa corta, schuur y zaag. Esaki ta un ehercicio cu ta haci tur aña pa asina yega na e saldo di e presupuesto cu ta cumpli cu e normanan cu ta para den e ley LAft.
Minister di Finanza a bisa cu ta di lamenta si cu lider di MEP cu ta den parlamento ta bisa cu e debe di Aruba tabata un sorpresa siendo cu e mes por a wak tur rapport riba e website di gobierno. Tur a wordo dialoga y delibera den parlamento. Segun e minister el a keda asombra di tende e cifranan cu ta wordo tira den laira e siman tras di lomba. Pero esaki ta den proceso di formacion. Ta 16 aña cu esaki no ta tuma luga na Aruba y cu e partidonan envolvi ta kere cu asina e proceso di formacion ta bay.
Tur e cifranan no solamente ta conoci, pero publicamente discuti y delibera den diferente instancia y plataforma, pa finalmente wordo aproba den Parlamento, segun minister Angel Bermudez a bisa.