Stichting Rancho tin 10 aña di existencia, y nan a trece dilanti cu nan kier inicia proyecto 2020/2024 cu tin di haber cu celebrando 200 aña di Oranjestad. Segun Clifford Rosa di Stichting Rancho, ora bo compronde kico tur tin den e pakete aki di celebrando 200 aña di Oranjestad, e tin di haber cu conscientisacion y comunicacion pa nos comunidad compronde cu bo ta bibando den un lugar cu tin su historia.
“Akinan ta caminda cu practicamente tur cos a cuminsa, contrabanda te cu turismo, dus ta casi imposibel pa compronde cu e no ta bo patrimonio,” segun sr. Rosa. Stichting Rancho ta trahando riba esaki, cu cooperacion di tur instancia. Stichting Rancho ta haya cu ainda hopi hende den nos comunidad no ta compronde e materia di nos cultura, nos historia y kico ta bo patrimonio. E no mester ta un patrimonio registra pa UNESCO mundialmente, pero minimalmente e mester ta algo reconoci pa bo comunidad y bo pais. Ta imposibel cu nos tin un pais cu no tin ningun monumento poni, ni riba lista di Hulanda, como patrimonio.
“Nos ta mira cu falta educacion, y como Fundacion Rancho nos t’ey pa yuda den e parti aki, y p’esey tur reunion y town hall meeting cu nos a haci ultimo, tur ta den auditorio di museo archeologico, danki na museo pa duna nos e oportunidad, den e forma aki nos ta duna educacion na full un cadena cu tin di haber cu museo, cu cultura y tur instancia, y tur locual tin di haber cu nos educacion pa e tematica aki tambe,” segun sr. Rosa ta amplia.
E ta duro pa kere cu si Stichting Rancho no lo ta bezig cu esakinan aworaki, cu ningun otro hende no lo tin e enfasis of lo ta concentra riba e temanan aki. “Nos sa cu nos tin un Universidad di Aruba cerca den bario, banda di misa St. Franciscus den un ubicacion importante, cual aworaki a bolbe haya fondo pa restaura y conserva un parti di nos monumento esencial.”
Universidad mester a educa comunidad completo segun e fundacion, no solamente den e parti huridico caminda nan a cuminsa 25 aña pasa tambe, cu ta puro hurista so nos tin na Aruba. “Pero di otro banda, bo sostenibilidad ta bo cultura, bo herencia. Aworaki danki na nos esfuerso mi ta kere cu nos a haci tambe como fundacion, mi por tribi di bisa cu nos a duna un atencion na nos herencia, dus esey ta pa nos hopi importante, cu nos tin herencia y cu nos tin cu atende cu ne.”