Comision Nacional di UNESCO Aruba a organisa dia 23 di mei ultimo un workshop na Biblioteca Nacional Aruba tocante e problema di participacion di mucha homber den enseñansa na Aruba. Mucha homber ta bira “drop out” di e sistema escolar hopi mas frecuente cu mucha muhe. Tambe t’asina cu mucha muhenan ta probecha mas di e sistema di enseñansa cu nos pais ta ofrece.
E conferencia tabatin presentacion di tres hende local y uno internacional. En total a participa alredodor di 70 profesional den ramo di enseñansa, tereno social, di labor y husticia. Hunto a discuti topiconan cu lo mester duna un bista di e situacion cu ta valido pa mucha homber y tambe di e limitacionnan cu tin den e ramo di enseñansa pa mucha homber. Durante e di dos parti di e encuentro a compila recomendacionnan di esunnan presente pa yega na atencion y eventual solucionnan pa e problema aki den enseñansa. Na final di e workshop a presenta e resultadonan na Minister di Enseñansa, kende na su turno lo informa Minister di Asuntonan Social.
Posibel solucionnan cu a bini dilanti pa remedia e situacion ta cu: e varios instancianan tanto Gubernamental como NGO’s mester bay traha mas hunto y di un manera mas structura. Continuacion di e trabounan cu ya a planea den pasado y e biaha aki mester tuma luga. Na mes momento, mester tene cuenta cu desaroyonan nobo cu a tuma luga den eseñansa y den comunidad.
En total tabatin cuater presentado: Richenel Ansano (antropologo di Corsou) y di Aruba a participa Enid de Kort (terapista sistemico na Departameto di Asuntonan Social), Francis Groeneveldt (di Fundacion pa Hende Homber) y Tracy Werleman (studiante di Universidad di Aruba).
Den e articulo aki nos ta elabora un tiki riba e presentacion di Sr. Ansano kende tin un trayectoria internacional dunando tayer y charla bou auspicio di UNESCO. Sr. Ansano a papia tocante e desigualdad di genero como un strategia cultural ku muchanan ta hereda y cu scol ta confirma. Segun Sr. Ansano influencia cultural tin influencia riba e marginacion social di muchanan den enseñansa.
Ora nos papia di desigualdad di genero den enseñansa hopi biaha nos ta concentra riba un aspecto limita, esta cu nos kier mes tanto mucha muhe como mucha homber na scol y pa e cantidad di loke e muchanan ta logra den enseñansa tambe ta den balansa. Pero e problema di genero ta mucho mas amplio ku e cantidad di participacion entre mucha muhe y mucha homber den enseñansa. Banda di e desigualdad formal aki, tin otro discrepancia cu ta tuma luga den educacion di mucha den un pais. Por ehempel no ta tur mucha ta experiencia mesun calidad di enseñansa. Den un klas no ta tur mucha ta haya un trato igual den e proceso di enseñansa. No ta tur mucha tin e oportunidad di beneficio di enseñansa pafo di scol. Den tur e aspectonan aki tambe tin un desigualdad den e forma di trata un mucha homber den scol, compara cu e trato cu un mucha muhe ta haya.
Segun e Tratado Internacional di Derecho Humano, tur hende tin derecho riba educacion. Un otro manera di mira tur esaki ta si nos realisa cu tin:
1. derecho riba enseña, esta e condicionnan pa un hende por bin na remarca y acceso na enseñansa.
2. derecho den enseñansa, esta con ta garantisa entre otro siguridad, probecho di enseñansa, desaroyo balansa, conocemento efectivo, siña segun bo inteligencia y desaroyo di bo habilidadnan.
3. derecho pa medio di enseñansa ta con logro den enseñansa ta duna acceso na un trato husto den comunidad, na condicionnan di bida husto y trato igual riba mercado laboral pa medio di logronan igual den enseñansa.
Si nos no paga tino riba e desigualdadnan aki den nos sistema di educacion, nos enseñansa por reproduci desigualdad social na diferente manera prome, durante y despues di e proceso di bay scol. Consecuencia di e desigualdad aki por inclui marginacion, trauma social y un mundo den cua hende muhe y hende homber ta bay biba un bida desigual.