Un dunado di trabou su so no por implenta un contrato colectivo sin tin un sindicato den cas, segun mediador Anselmo Pontilius.
Tin un ley cu ta regla un contrato colectivo y e ley ta hopi detaya. E ley ta data di mas di 30 pa 40 aña pasa. E ta bisa hopi cla kico ta e procedura. Un dunado di trabao y e sindicato den su statutonan mester ta autorisa pa negocia un contrato colectivo. Un dunado di trabao por firma cu trahadonan individual, acuerdonan di trabao, condicionnan di trabao cu ta igual pa tur otro, pero cu no ta di un caracter colectivo.
Loke un dunado di trabao yama un contrato colectivo cu su so a pone ariba mesa, no tin un valides di acuerdo cu e leynan. Semper e dunado di trabao por bay un sindicato of e ta bay Departamento di Labor y esaki tin e tarea di dunado di trabao, cu loke el a pone riba papel, y si e yame contrato colectivo, e no tin caracter legal.
Si e dunado di trabao y e trahado yega na un acuerdo riba cierto condicionnan di trabao, e por tin un caracter colectivo pero e no ta un contrato colectivo. Dus e no tin e peso di un contrato colectivo, manera prescribi den ley.
Un trahado lo por entrega un keho cu e kier pa nan wak su situacion y departamento di Labor por yama e dunado di trabao pa haya sa kico ta e realidad di e situacion. Si e dunado di trabao, den un caso asina, si el a firma un documento cu e trahadonan e no por ta un documento secreto. Un contrato colectivo ta un documento publico. Ora dos partido ta firma un contrato colectivo, ley ta bisa cu mester percura pa tur trahado sea miembro of no miembro mester haya un copia di e documento cu e wordo firma.
Ta importante pa e dunado di trabao como e trahado sa kico e ley riba un contrato colectivo ta contene, y e ta splicabo kico por y kico no por, segun Sr. Anselmo Pontlius, mediado di gobierno.