Tur sistema legal di ley pa duna castigo ta na su luga pero ta keda con tur cos ta hinca den otro ora ministerio publico y corte ta duna e castigo segun Minister di Husticia Arthur Dowers a splica.
Ta depende di e gravedad di e caso, depende di e circunstancianan bou di cual e caso a tuma luga, si e persona cu a comete e delito, ta “toegerekend” y si e por para responsabel pa e delito.
Den caso di abuso sexual y sigur den muchanan mas chikito, e ta un di e materianan mas complica cu por tin, ya cu muchanan no por duna den detaye kico a pasa cu nan. Hopi biaha no por prueba, paso ta un persona a mishi cu e mucha, of tin biaha no por prueba ta ken a haci esaki. Segun Sr. Dowers, ta e un materia hopi complica.
Tin hendenan specialisa pa traha den e field aki, a bin cu mas material, a bin cu e video verhoor, y esaki ta un parti hopi delicado ya cu no por duna e mas minimo indicacion na e mucha di ken a haci e delito y e ora e caso lo por cay na awa.
Pa loke ta e parti di preparacion, e ta bayendo den direccion. Lamentablemente tin hende cu ta scoge pa comete e delitonan aki. Hopi biaha e delitonan aki ta tuma luga tras di porta cera, cu e persona y e victima. Tin biaha e ta bira mas complica, ya cu tin biaha e mucha ta wordo spanta y intimida door di e agresor. Esaki ta pone cu hopi biaha ta tuma hopi tempo, cu nan ta tuma e curashi pa bin dilanti y conta kico a pasa. Tin ora door di voorlichtingsprogramma, e victima ta haya sa cu loke a pasa no ta bon of door di inocencia di e mucha, nan no sa cu loke a pasa ta un delito.
Pero e ta keda un delito cu mester di un acercamento general den henter sociedad. Tur hende mester duna un contribucion pa preveni cu muchanan jong ta bira victima di abuso sexual. Tambe tin varios organisacion ta ricibi subsidio di gobierno cu ta haci nan parti of tambe den enseñansa por duna cierto informacion na potencial victimanan. Ta importante tambe pa otro hende cu ta mira cu ta tumando cosnan cu ta di risico, pa nan tambe mester denunci’e, pa preveni cu otro mucha ta bira victima di abuso sexual.
Tin cu wak ora cu e melding drenta tin ora ta laat pa cuminsa investiga y esey caba ta un di e factornan ora di hasi un investigacion segun Minsiter Arthur Dowers.
E problema segun Minister Dowers no ta cu hende no ta meld, pero mas bien cu nan no tin e durf di bay meld. Hopi biaha un mucha cu ta victima no ta compronde kico a pasa cun’e, no ta meld di su mes. Hopi biaha e cosnan aki ta pasa cu tin hopi presion na e victimanan, pa no bisa nada.
Un di e otro cosnan cu ta importante pa realisa, ta cu e delito aki ta un delito cu e no ta caduca mas, e sa pasa cu ora cu e pasa cu un hende hopi jong, ta pasa hopi tempo prome cu nan denuncia esaki. E problema, Sr. mr. Dowers ta splica, cu no tin caminda pa meld, pero e agresor mes ta intimida nan pa no haci esaki.
Segun mr. Arthur Dowers, si mira e hendenan cu ta comete e crimennan, tin diferente, tin hendenan bon bon na nan tino cu ta haci e cosnan aki, y tin di nan cu ta psicologicamente no ta bon. Tin hopi tipo di agresor cu no necesariamente e cantidad di castigo cu bo duna, lo stroba nan di haci’e. Pero pa proteccion di comunidad, ta necesario pa hisa e castigonan. Aruba tin e castigonan di mas halto. A mira tambe cu hues y Ministerio Publico ta exigiendo mas castigo.
E cos mas importante ta prevencion. Y esaki ta sosode door di informacion y prevencion. Abuso sexual no ta wordo preveni door di cera hende, pero door di guia, y señalamento caminda nan ta core risico. Esunnan mas importante ta Salubridad Publico y Educacion Social.
Ministerio di Husticia ta toca loke ta proteccion di mucha, ta actua ora un mucha ta core un risico. Pero e informacion y e señalnan mester wordo ricibi door di sociedad. E informacion tin cu bin di pafo, segun Minister di Husticia, mr. Arthur Dowers.