Awe ta cuminsa cu tratamento di e presupuesto di gobierno pa aña 2017. E presupuesto ta e ultimo paso prome cu yega e punto den maneho di nos pais, cu nos ta bay tin “presupuestonan balansa”. Kier men cu tur e gasto ta wordo cubri door di e entradanan sin cu tin cu fia placa pa gastonan regular. Anto ta yega e punto aki sin tuma medida y riba propio forsa. E presupuestonan balansa aki mester ta algo structural y sostenibel den futuro. No djis pa un aña so. E cambionan structural cu a haci den gastonan di gobierno den e añanan cu a pasa, a haci posibel pa yega na “presupuestonan balansa” den forma structural pa futuro. E maneho di reforma cu AVP a presenta na Pueblo, a duna su fruta pa sali di crisis y gradualmente para fuerte riba nos propio pia atrobe!
INTENTONAN FRACASA
Hopi gobierno den pasado a pone e meta pa yega na presupuestonan balansa nan dilanti, pero niun por a logra esey. Gobierno di MEP por ehempel tabata tin mas placa na entrada cu tabata tin gasto den un aña. Nan tabata broma cu nan tabata tin un “surplus”na 2003. Pero nan a hunga cu e cifranan y a malgasta asina hopi placa, cu e aña despues nan tabata tin un falta di placa enorme pa cubri hasta gastonan regular. MEP a broma cu na 2003 nan tabata tin un surplus di 56 miyon. Pero nan no a mustra pueblo cu e dos añanan despues nan tabata tin un falta di placa enorme di 159 miyon na 2004 y 144 miyon na 2005. Kier men cu e no tabata un maneho solido pa yega na presupuestonan balansa den forma structural y sostenibel. E tabata hungamento cu cifra un aña pa mustra bunita, pa e aña despues e realidad sali na cla! E tabata un malgastamento di placa cu nunca a yega na pueblo mes.
DEFICIT DI 1/2%
E situacion di aña 2017 ta totalmente diferente cu na 2003. E carta di CAD di aña 2010 ta mustra cu aña tras di aña gobierno di MEP tabata tin deficitnan grandi, mientras cu aña tras di aña tabata suta pueblo cu medida y gaña pueblo cu cos ta stabiel. E forma cu Pueblo mes a yega na su conclusion cu e maneho di MEP tabata completamente malo, ta cu Pueblo mes no tabata wak unda su placa tabata bay. Pueblo mes a puntra “si tin surplus, ta dicon Pueblo no a ripara nada, dicon pueblo no ta wak unda su placa ta bay?”.
Awe e deficit a baha di 9.4% pa 1/2 % den apenas 5 aña. Ora e deficit a bay halto te yega 9.4% e tabata pasobra a fia placa pa salba e fondo di pensioen di APFA. E otro añanan a fia placa pa inverti den drecha scol, paga trahadornan reparatietoeslag, paga trahadornan vakantieuitkering, pa drecha barionan y hospital, pa traha e “green corridor” y drecha centronan di nos ciudad. Awe fiansa publico, fondonan di pensioen y AZV ta fuerte atrobe. Y Pueblo ta wak unda su placa ta bay! Anto AVP mes ta bisa “nos no ta cla. Ainda falta.”