Segun Elton Lioe-A-Tjam, lider di partidio ABO, na diferente ocasion, nos a demostra con e partidonan tradicional conscientemente a scoge pa sirbi nan interes enbes di esun di pueblo. Pero ainda tin hende cu no kier mira of acepta esaki. Pa mas di 31 aña largo, cada eleccion pueblo ta tende di ambos partido grandi tradicional, kende a horta kico, kende a privilegia ken y kende a bira miyonario (of mas miyonario). Pues cada eleccion pueblo tin e escogencia, manera den boca di pueblo ta wordo bisa, entre kende a ‘horta nan so’ of kende a laga ‘algun hende horta cu nan’. Na final di dia, ta di pueblo ta wordo horta!
Cada biaha, e tema di integridad y corupcion ta wordo mal uza durante campanja. Pero despues di elecion, tur cos ta bolbe na ‘Business as usual’. Na 2008, e actual presidente di parlamento, pero e tempo ey e tabata presidente den nomber di e otro partido tradicional, a pidi Ministerio Publico investiga algun asunto den e caso Fondo Desaroyo San Nicolas. Ministerio Publico a contesta e presidente di parlamento cu e ta comparti e opinion di Controlaria General (Algemene Rekenkamer): ‘dat het niet verschaffen van een (behoorlijke) motivering als zodanig een OVERTREDING van de Comptabiliteitswet kan zijn, STRAFBAAR GESTELD in art. 372a en 372b van het Wetboek van Strafrecht, en het verschaffen van een onjuiste motivering VALSHEID IN GESCHRIFT kan opleveren (brief OM, 17 april 2008, kenmerk 577/2008).
Durante e investigacion aki, Ministerio Publico tambe a analisa e caso Namdar. Di esaki nan a bisa lo siguiente: ‘Elk geval van afzien van een openbare aanbesteding draagt in zich de mogelijkheid van ONGEWENSTE BIJVERSCHIJNSELEN’. Pues corupcion!
Pero e motibo pakico Ministerio Publico no a laga Landsrecherche haci un investigacion tabata pa: ‘In de eerste plaats is het afzien van de voorgeschreven aanbesteding een door de wet GEDEKTE MOGELIJKHEID en wijst een tekortschietende motivering of onderbouwing op zichzelf NOG NIET OP STRAFBAAR HANDELEN. In de tweede plaats is er het beleid van het OM inzake het ministerieel ambtsmisdrijf van art. 372a en 372b van het Wetboek van Strafrecht. Dit beleid houdt in dat in beginsel GEEN VERVOLGING wordt aangevangen indien het ambtsmisdrijf NIET GEPAARD is gegaan met een COMMUUN MISDRIJF. Wat geldt voor de vervolging geldt in zekere zin ook voor de OPSPORING: zonder aanwijzingen van een commuun delict wordt een BEWEERD ambtsmisdrijf in beginsel niet in onderzoek genomen (brief OM, 17 april 2008, kenmerk 577/2008).
Esaki ta e contesta pakico Ministerio Publico no ta actua contra cierto gobernantenan y nan proyectonan cuestionabel, unda hasta Stevie Wonder por mira cu tin corupcion andando. E mesun ley ta brinda e gobernante e posibilidad pa scapa y pa e sigui haci y deshaci intencionalmente. Pero locual ta straño nos, ta e asunto di ‘COMMUUN MISDRIJF’. E palabra grandi y impresionante aki, no ta significa nada mas cu un infraccion di e Codigo Penal (Wetboek van Strafrecht)!
No mucho tempo pasa nos por a tende con e Codigo Penal a wordo cambia, pasobra e tabata necesario. Hasta durante e cambionan aki, algun parlamentario a logra pasa pueblo e ‘fastball’ di e ‘Amienda Geregistreerd Partnerschap’. Anto dicon parlamento no por a regla e asunto di ‘commuun misdrijf’, pa asina Ministerio Publico no por tabata tin mas excuus pa no persigui gobernantenan? Dicon despues di mas di 8 aña, nos parlamentarionan no por haci algo cu e carta cu e mesun presidente a pidi Ministerio Publico? Awor cu e mesun persona atrobe ta presidente ta parlamento, dicon nada ta wordo haci pa duna Ministerio Publico e instrumentonan legal pa combati corupcion tambe den gobernacion, manera ta pasa na tur otro parti di Reino? Dicon si, nos parlamentarionan por a hisa nan salario den 6 minuut y pasa e ‘CITGO-deal’ di 2000 pagina hopi lihe, pero e asunto pa combati corupcion den gobernacion no tin atencion? Ta pasobra cu si esaki wordo regla legalmente, e fiesta lo para y ningun hende por enrikece nan mes y e grupito rond di nan mas? Campañanan miyonario no lo por wordo hiba mas? Of ta pasobra no tin placa pa traha un otro KIA?
Un ciudadano a yega di bisa: ‘Tempo cu Mike y e actual Ministernan tabata den oposicion nan tabata menasa constantemente, hunto cu canal 90, cu busje lo bin pa Marisol, pero e busje no a yega nunca. Bo ta wak claramente con politiconan ta gaña e pueblo votador, djis pa nan sigura puesto den Gobierno’ (Awemainta, 15 juni 2016).
Pues pueblo, awor bo a haya sa dicon politiconan na otro partinan den Reino si por wordo investiga y cera pa Ministerio Publico, pero aki na Aruba no. Y ainda e politiconan tradicional, kier pidi pueblo su sosten pa sirbi su interes. Corupcion den gobernacion a bira algo normal, pasobra intencionalmente e mester keda legal!