Recientemente Parlamento di Aruba a haya e raportahe financiero di e presupuesto di pais Aruba pa e di dos kwartaal di aña 2016 di Minister responsabel pa Finansas, esta Sr. Angel Bermudez. Conclusion pa e di dos kwartaal di 2016 ta mustra un realisacion di un maneho corecto ariba nos finansas publiko cu cifranan realistiko, manera presupuesta pa Gabinete Mike Eman II y aproba pa Parlamento na Januari 2016. Tur presupuesto ta un prognostigo haci door di gobierno y ta refleha su maneho directo pa gobierno por sa cuanto bo por tin anualmente na entradanan pabo por sa te unda bo gastonan tin mag, keda den normanan internacional aceptabel.
Si nos mira e realisacion di e cifranan te cu Juni 2016 (2e kwartaal di 2016) nos ta mira un presupuesto realistico – “on the dot”- cu un deficiet di solamente 0.5% di e GDP, caminda cu e norma pa final di aña 2016 mester ta 2%, manera aproba den e ley di “tijdelijk Aruba Financieel Toezicht”. Si nos relaciona e deficit di 2% aki na mita di aña, esta 1%, nos ta mira cu e 0.5% nos lo ta den e norma pa final di aña, te ainda manera e entradanan y gastonan ta bayendo.
Nos por mira cu pa locual ta e entradanan di gobierno cu esaki a crese cu Afl. 63.3 miyon y pa locual ta e gastonan cu esakinan a baha cu Afl. 7.8 miyon compara cu e aña 2015.
Por ser bisa cu e trayecto di plan pa mehoracion di e control riba e sisteman di maneho di finansas di pais Aruba ta ariba hopi bon caminda. Di e 47 actividadnan cu a sali di e trayecto di mehoracion aki, 9 a keda kla pa 30 Juni 2016, ta trahando ariba 16 y ta preparando e ultimo 20 nan.
Manera Fitch mes a bin ta relata recientemente – e exito di e roformanan fiscal y e reformanan social (pensioennan y AZV) durante gabinetenan Mike Eman I y II a yuda pone e debe nacional di Gobierno den relacion cu nos GDP baha gradualmente – te hasta bou di e pronostico pa locual tabata aňa 2015 na 2% (enbes di 3.7%). E meta di e deficit pronostica pa aňa 2016 di 2% cual ya a wordo logra na aňa 2015, y awor cu mirasnan hopi mas positivo nos dilanti pa 2016. Cu un posibel reapertura di nos refinaderia bou di maneho di CITGO, esaki lo ta bon so pa nos economia y finansas publico. Lo bay tin mas entradanan cu CITGO y e GDP tambe lo bay crece cu 1 pa 2 biyon na inversionnan, cu lo mester bay haci den e refineria pa cu su apertura. Si nos mira e entradanan extra cu ta bay tin pa gobierno cu CITGO y cu un GDP mas halto nos lo por bay wak pa locual ta e deficit cifranan hopi cerca di zero of te hasta un surplus dentro di poco.
Ainda tin entradanan cu ta relaciona cu temporada cu ta hacie pa gobierno dificil pa incalcula esakinan den un raporahe kwartaal, mirando cu akinan ta cifranan real so ta tene cuenta cu nan. Pero gran parti di esaki nan lo drenta caha di Gobierno den e di 2 mita di aña cu lo haci e scenarionan mas positivo.
Tambe por ser bisa cu e Minister responsabel pa Finansas a determina cu pa locual ta pais Aruba e Collectierve Sector ta: Land Aruba, Departamento di AZV, SVB, Serlimar, ATA y Universidad di Aruba
Ta tur e ultimo desaroyonan aki e organisacion di FITCH – como un instancia independiente – ta wak y ta expresa confiansa den e maneho di Gabinete Mike Eman II, door di bisa cu e OUTLOOK TA STABIL y cu e maneho lo continua den añanan cu ta bin ariba un base solido!
Algo hopi positivo tambe ta cu pa locual e presupuesto di pais Aruba pa aña 2017 por ser bisa cu ya esaki ta na e Conseho Consutativo di pais Aruba, di cual por ser bisa cu pa locual ta nos ley di Contabilidad e ta mustra cu nos lo por ta na tempo pa entrega esaki na Parlamento di Aruba den luna di September venidero. Igualmente por ser bisa, pa locual ta e Cuenta Anual 2015 di e ministerionan di pais Aruba, cu Controlaria General ta finalisando esaki pa tambe entrega esaki na luna di September na Parlamento, conforme tambe cu nos ley di Contabilidad.