Relaciona cu e workshop “The Boy Problem” cu Comicion Nacional di UNESCO pa Aruba a organisa dia 23 di mei ultimo na Biblioteca Nacional, tocante e problema di participacion di mucha homber den enseñansa, aki ta sigui duna informacion riba e presentacion di Sr. Richenel Ansano. Mucha homber ta bira “drop out” di e sistema escolar hopi mas frecuente cu mucha muhe. Tambe t’asina cu mucha muhenan ta probecha mas di e sistema di enseñansa cu nos pais ta ofrece. Segun Sr. Ansano educacion den nos enseñansa actual NO ta yuda reproduci conocemento local y apropia, creatividad, pensamento critico y etica. Mester cambia e sistema di enseñansa pa uno cu ta na bienestar di desaroyo social y derecho humano.
Mescos cu no ta productivo pa studia diferencia di genero solamente den e sistema di enseñansa, no ta productivo tampoco pa mira solamente genero como un diferencia no productivo. Tin otro tipo di discrepancia cu ta existi den enseñansa a base di origen, clase, idioma, nacionalidad, desabilidad, spiritualidad, religion y preferencia sexual cu tambe ta hunga un rol den desigualdad di mucha den enseñansa. Otro diferencia entre mucha cu ta influencia participacion den enseñansa ta principalmente cultura di scol, clase y actitud mara na genero. Esta e actitud tipico di mucha homber y di mucha muhe. E clase cu e mucha ta pertenece na dje ta entre otro e area unda un mucha ta biba. Pero tambe e entrada y nivel di enseñansa di particulamente e mama ta hunga un rol. Cultura, experiencia di bida, ambiente social, expectativa social y educacion na cas tambe tin influencia riba e cifranan cu un mucha ta haya na scol. Ademas di esaki idioma, religion, origen of nacionalidad y preferencia sexual tambe ta causa e diferencia den e resultado di muchanan na scol.
Gruponan margina den nos comunidad ta crea e ora strategianan pa nan por pasa den e proceso di enseñansa. Den e diferencia entre mucha muhe y mucha homber por mira cu na scol primario e mucha muhenan ta mustra un comportacion di gusta lesa y haci analisis. Mucha muhe ta mas trankilo, por expresa nan pensamento y rasonamento cu palabra. Nan ta siña conforme cu e guia cu nan ta haya y nan ta busca di bay dilanti pa medio di enseñansa. Kiermen cu nan ta mustra strategianan di acomodacion y superacion.
Mucha homber en cambio, ta mustra comportacion di rivalidad, di ta super activo, impulsivo, no controla y tin biaha hasta agresivo. Esta cu un mucha homber tin e comportacion di resistencia y afirmacion cu e sistema di scol no ta cuadra cu nan comportacion.
E ta un comportacion basa riba locual cu bo a siña pa medio di bo cultura y loke ta na bo alcance den bo alrededor. Un mucha ta adapta su accion ora e haya remarca for di e comunidad riba su comportacion. Un ehempel di esaki ta ora un mucha muhe na scol ta mustra agresividad pa forsa un mucha homber actua conforme su rol di mucha homber. Un manera ta pa tenta mucha homber cu ta yora. Esaki ta un patronchi cu nos por kibra. Tanto mucha homber como mucha muhe por kibra e rol cu cultura tin riba comportacion di mucha homber.
Pa un intervencion ta positivo e mester por yuda mucha y hoben haya conocemento funcional, esta conocemento cu por yuda e mucha y hoben logra algo pa su mes y pa comunidad. Bienestar integral por bira e meta final. Esaki ta nifica cu mester tin siguransa di derecho humano y desaroyo social di un mucha, pa ora e bay traha e por ta productivo den e mercado laboral. Pero conocemento functional ta nifica tambe cu un mucha tin un funcionamento eficas y sostenibel den comunidad. Pa sostene conocemento fucional ta bon pa cultiva pensamento critico, pensamento creativo, conocemento liga na realidad personal, conocemento social y investigacion como base di maneho. UNESCO tin un programa Management of Social Transformation (MOST) cu por uza como malchi pa atende cu cambio social. MOST su principio ta di uza investigacion social pa crea base pa maneho. Den Nacionnan Uni su Sustainable Development Goals (SDG) MOST ta contribui na mustra con por logra igualdad di genero. Como tal e ta un bon instrumento cu por explora ora ta atende cu mucha homber y mucha muhe den enseñansa.