Lider di Fraccion POR, sra. Marisol Lopez-Tromp, ta elabora rib’e pensamento pa drecha desaroyonan den enseñansa.
Enseñansa ta un trabou continuo. E no ta algo cu bo ta haci awe y mayan ta wak resultado. E ta a base di division y planificacion. E asunto mes di falta di luga no ta algo nobo. Esaki ta algo cu ta semper ta sosode den cada inicio di aña escolar. T’asina cu e no ta depende solamente di placa, e no ta depende solamente cu falta mas areanan, e no ta solamente infrastructura, e ta depende di e hecho cu Gobiernonan mester defini con grandi nan kier crece nos pais y traha a base di planificacion pa loke ta e futuro di Aruba pa por tin un bista di kico por spera di cada aña escolar nobo. E tin di haber por ehempel di cuanto permisonan ta wordo duna, e tin di haber di cuanto hendenan nan ta laga Aruba crece cun’e, cuanto mucha ta nace, etc. E tin hopi factor cu por planifica cun’e. E no ta solamente falta di placa, e tin di haber cu planificacion. Y no solamente di e factor di enseñansa. Aruba ta hopi ocupa caba cu tur loke ta e contendio di e curiculo, e lesnan, di nos yiunan. E tin haber cu algo mas grandi cu ta nos pais su planificacion, su capacidad di carga y con grandi ta premira cu Aruba ta bay crece. Si wak cifra y datonan cu tin, por wak pronosticonan ora cu nan haci investigacion cuanto nan ta spera cu ta bay tin por ehempel na hende grandi pa tal aña, cuanto ta bay tin na adult, cuanto ta bay tin na mucha, cuanto baby ta nace, etc. Ta depende tambe di e muchanan mes, dus ken ta bay over y ken ta keda sinta. P’esey mes ora sra. Lopez-Tromp tabata Minister encarga cu Enseñansa nan a traha e tempo ey scolnan nobo, no solamente renoba, sino tambe a bin cu Scol Kudawecha na Noord. Tabatin un rapport cu ta indica cu e ta necesario cu e area entre Noord y Paradera haya un scol basico nobo y tambe un kleuter cu lo mester bin den transcurso di tempo si kier cumpli cu e necesidadnan cu e area aki tin. E ta conta pa mas area na Aruba. Kiermen parti di infrastructura ta un di nan, e parti di placa tambe ta un di nan, pues mester tin fondo pa trah’e, pero na mes momento tambe Gobierno mester tin un bista di con nos pais ta bay ta por ehempel aki dos aña, aki cinco aña, aki dies aña, etc. Y a base di esey ta planifica. Aworaki tur ta core tras di e hechonan. Bo ta haya bo mes cu situacionnan, anto tur ta sigui tras di e situacion aki cu nos pais a crece. E realidad ta cu no tin suficiente atencion tur caminda pa nos scolnan. Esakinan ta puntonan cu ta wordo entendi den parti di enseñansa. Mirando e presupuesto, t’asina tambe cu den Parlamento e topico aki a bin padilanti cu e Minister di Enseñansa actual, kende a splica kico e tin pensa di haci riba diferente area. Aña escolar a habri y e ta un topico pa invita e Minister concerni pa splica kico e ta wak como retonan y con e ta pensa di soluciona nan. E problemanan cu a wordo menciona ta espacio, materialnan, hasta facilidadnan di baño, etc. Awo tin 29 pa 30 mucha den un klas y bañonan ta traha pa un klas di por ehempel 10 of 15 mucha. Tur esaki ta cosnan cu ta treciendo problema na e scolnan. E hecho cu e cantidad di mucha a crece ta motibo suficiente pa traha mas facilidad.
Segun sra. Lopez-Tromp, e presupuesto 2019 lo tin cu bay duna un refleho mas realistico di e retonan cu tin, pasobra e presupuesto anterior ta uno cu Gobienro no a haya bon y mester a adapt’e p’e por cumpli cierto retonan cu Aruba como pais tin. No ta un secreto cu mester a corta na diferente caminda p’e por cumpli cu e retonan financiero. Sin embargo, bou di cada Minister of Ministerio tin prioridadnan. Kinan ta caminda cu Gobierno a acorda aña pasa p’e Crisis Plan, cual ta un prioridad pa nos muchanan. Parlamento a aproba e miyones pa esaki y aworaki e ta bayendo den ehecucion. Pero no ta pasobra Parlamento a aproba un suma cu e ta disponibel mesora p’e gobernantenan, pasobra nan tin cu bay hopi biaha den procedura di destaho, mester prepara nan plan, y una bes cu esaki ta cla, nan mester maneha tambe cu Directie Financien, departamentonan huridico, kiermen e ta tuma su tempo. Y hopi biaha prome cu keda cla, fin di aña a yega y e placa no ta disponibel mas. Esey ta e proceduranan cu tin pa cu e leynan actual di Aruba. Den transcurso di tempo varios gobernante a opta pa lanta fondonan specifico. Aworaki nan a haya un carta caminda ta urgi pa un fondo p’e Crisis Plan Social p’asina Gobierno por uza e placa na momento cu mester por dedik’e na un proyecto caminda cu tin crisis y no por warda pa bisa cu ta bay haci’e dentro di seis luna, pasobra e ora no ta un crisis mas y no a atende esaki pa cual e placa cu a wordo poni. E tin di haber tambe cu e proceduranan cu ta ancra den ley y dimes ta tuma su tempo y mester prepara hopi bon pa splica y hustifica con ta bay uza e placa y pa esaki despues wordo aloca. Ta varios aspecto cu ta hunga un rol una bes Parlamento aproba e presupuesto, e ora e trabou ta cuminsa.
Tempo no ta warda mientras e cantidad di mucha ta sigui aumenta na scolnan y tampoco por t’asina cu mester warda añanan prome cu nan traha facilidadnan nobo na scolnan. Esaki sra. Lopez-Tromp ta bisa cu tin di haber cu planificacion, dus e maneho di e pais pa loke ta poblacion y con grandi nan kier wak e crece. E no ta un secreto cuanto mucha ta nace pa aña. Tin cifranan riba esaki cu por pronostica kico ta bay ta por ehempel pa scol basico y tambe p’e kleuternan, caminda tambe tin necesidad pa klasnan nobo. Tin tambe e maneho di admision. E cartera di Enseñansa no ta esun cu ta controla legalidad of ilegalidad di un persona. E ta brinda enseñansa y e mucha tin derecho riba dje. E ora e ta haya enseñansa, no obstante su situacion di documentacion. Kinan mester di un maneho cu por premira con por brinda educacion na muchanan cu ta den situacionnan asina. Hopi biaha den practica tin e situacion cu nan ta stimula economia y bin cu yen di proyectonan. Proyectonan ta nifica por ehempel hotelnan nobo mester mas trahado. Ta papiando di centenares di hende, tin biaha miles cu tin cu drenta, tin situacionnan cu famia, etc. Tur esaki tin un impacto riba nos pais. E ta cuestion di un vision con grandi nan kier crece e pais, ki rumbo nan kier bay, y planifica a base di esaki pa por traha p’e muchanan por haya cuponan den nos enseñansa