Sra. Lativa Mercera di Departamento di Salubridad Publico ta splica cu e horario di vacuna di keintura geel a cambia, pa cual Sra. Mercera ta splica.
A dicidi di cambia e horario di duna vacuna di keintura geel, mirando e hecho cu aworaki tin multi dosis. Esaki ora cu habri’e ta 6 hora so tin pa uze, p’esey e horario, di 9 or di mainta pa 6 or di atardi. Tambe a cambia e dianan cual a bira, dialuna, diaranson y diabierna pa agilisa e proceso. Motibo di esaki ta pasobra cu si habri un boter y ta duna un solo vacuna y tira e boter afo, ta un waste di vacuna.
Vacuna ta importante, pa ora di bay biahenan largo cu ta epidemico. Paisnan p.e. Brazil, Surinam, Guyana y Guyana Frances. Tur e luganan cu ta den Amazona, den nos region, y tambe paisnan cu tin jungle, manera Africa tambe. Tin luga cu ta pidi pa tuma vacuna contra keintura geel, ora ta biniendo for di paisnan di Latinoamerica.
Sra. Mercera a splica cu ora di bay biaha, pa ta consciente ki tipo di vacuna bo mester. Vacuna contra keintura geel ta un di nan. Keintura geel ta wordo pasa door di e mesun sangura cu ta causa Dengue, Aedis Aegipty. E vacuna mester wordo tuma, por lo menos 10 dia prome cu biaha, ya cu e vacuna mester di 10 dia pa e traha den bo sistema, pa bo ta proteha contra e malesa di keintura geel. No por tuma vacuna awe, anto ta biaha pa su mañan. Dus ta echt necesario pa tum’e 10 dia prome.
Despues ta importante pa sa, prome cu biaha ta ki vacuna bo mester. Tin mas tipo di vacuna, y no solamente keintura geel. For di World Health Organisation, ta haya e buki di vacuna y den dje ta specifica ki tipo di vacuna bo tin y ta bon pa tin’e na mas. Esaki ta vooral si e biahero ta bayendo pa Brazil, via Colombia. E chens ta grandi cu aki na Aruba, nan no ta lagabo subi avion, paso Brazil ta exigi pa e persona ta vacuna.
Tin diferente tipo di vacuna pa cual aki Sra. Mercera ta splica con e proceso pa biaha ta den e tempo aki pa e vacuna di keintura geel. Tin pa keintura geel y otronan manera tetanus, difteria, sarampi, hasta vacuna contra griep. Dus tin yen di vacuna cu por haya y ta importante pa semper tin e buki cu bo.
Pa loke ta control, aki na Aruba inmigracion no ta controla riba vacuna, paso e no ta cay bou di nan. Pero si ora cu sali y yega p.e. Brazil, ayanan si nan ta controla. Tin luganan cu si ta puntra ki dia a biaha ultimo, cu si a haya keintura y si a haya vacuna y nan por hasta check bo carchi di vacuna. Den caso asina, e biahero no ta wordo debolbe pa su pais di origen, pero e biahero si por wordo hinca den cuarentena.
Segun Departamento di Salud Publico, no tin un bista di cuanto pais ta exigi e carchi di vacuna. Nan ta traha via lista di World Health Organisation. Pa cierto paisnan, segun e lista, lo mester mas di un vacuna, p.e. vacuna contra di Hepatisis A y B, Difteria, Keintura Geel. Departamento di Salubridad Publico ta duna un conseho, pero ta keda na e biahero cual di tur e vacunanan e ta tuma. Tur cos ta depende di unda bo ta bay biaha.
Teniendo na cuenta tambe, cu Departamento di Salubridad Publico ta uza di WHO mes, tin luganan cu tin epidemia. Par di aña pasa tabata tin un epidemia na e grens di Colombia cu Venezuela. Tin camindanan den Airport tambe, cu nan ta vacuna e biaheronan.
Tur hende por yega pa haya e vacuna paso ta importante pa preveni segun Sra. Mercera. Esaki ta tuma luga na DBZ, patras di Directie Volks Gezondheid. E ora nan lo check, segun e pais cu bo ta biahando, y si ta pa keintura geel, e ora por yama 5224223.
Pa hende muhe na estado, e ta hopi importante, paso e por tin consecuencianan despues pa e baby tambe. Ta pidi pa e dokter pa pone un papel, ta wak ki vacuna e por tuma y kico no, ora e ta na estado. Departamento di Salubridad Publico ta pidi e dokter pa haci un notificacion cu e persona ta na estado y cu e no tin riesgo pa haya vacuna.
E vacuna di keintura geel si bo tin alergia pa productonan di webo, Departamento di Salubridad ta puntra toch prome, paso e vacuna ta traha a base di e blanco di webo, pa no haya alergia ora di tuma e vacuna. Den casonan asina, ta puntra e ora kico e alternativanan ta.