Biblioteca Nacional ta wak cu Fundacion Rancho ta uno importante pa conserva nos historia pa cual aki Sr. Ryan Oduber di Biblioteca Nacional Aruba ta splica mas di e importancia pa nos corda nos historia.
Pa Sr. Oduber tabata un placer pa a traha cu Fundacion Rancho, ya cu pa Bibilioteca Nacional tambe ta importante pa documenta e pasonan haci door di Fundacion Rancho. Historia tin un balor esencial den nos comunidad y ta importante pa sa di unda bo generacionnan anterior ta bin y manera ya caba a menciona, e intercambio cultural ta un paso masha importante, cu Fundacion Rancho ta haciendo pa basta tempo caba. Di banda di Biblioteca Nacional nan por aporta door di haci itemsnan, documenta e eventonan, e proceso historico cu Fundacion Rancho ta bezig ta investigando. Y asina tambe, den nomber di Biblioteca Nacional, duna Fundacion Rancho, na Sr. Clifford Rosa y tambe Josmar cu e tremendo y excelente trabao cu nan ta haciendo pa cultiva, pa rescata, aunke rescata no ta un bon palabra, ya cu e ta un palabra dinamico. Pero nan ta purba di conscientisa e hendenan, e pueblo, di e importancia di nos historia.
Pa conserva e historia, bo mester di haci investigacion. Ta imporante, segun Sr. Oduber, pa tin un ekipo no solamente tecnico pero di investigadonan, cu ta hambra eigenlijk pa bay den buki pa haya e informacion cu tin of te hasta, den e caso cu no tin, e ora automaticamente, por ehempel, ora cu ta traha un documentario basa ariba historia, bo tin cu purba di rescata e informacion cu tin den e persona mes. E persona cu ta bibo. Esey ta un di e tacticanan importante, den e caso di Fundacion Rancho, conhuntamente cu Biblioteca, cu ta purba di documenta, papia cu nan, grabanan, pa e informacion, ta graba. Claro cu lo kier haci den e calidad maximo, pero aki, 10 pa 20 aña cu ainda e investigador academico of alumno di cualkier scol kier haci un documentario of un scriptie, e lo por haya e material ey tambe. E ora lo kier bay over na digitalisacion y con bo ta yega na informacion. Dus ora ta buscando ora di etnica Wayuu of e Arawak, bo ta wak cu Fundacion Rancho a bay Rio Huacha, tres biaha cu a wordo documenta, cu e informacion t’ey, cu tin e entrevista cu e Wayynan, cu por wordo hinca den un documentario of un scriptie, segun Sr. Ryan Oduber, di Biblioteca Nacional.