Kralendijk, BONEIRO – Den e reunion públiko di 14 di mart 2017 unánimamente Konseho Insular a aseptá un moshon, ku den promé instansia tabata un inisiativa di Sra. Daisy Coffie, lider di frakshon di MPB, pero den konsulta ku e otro 8 miembronan di Konseho Insular i e representantenan di PCN, UPAH i e sindikatonan ku tabata presente konhuntamente a ahustá e vershon final. Sra Daisy Coffie ta aploudí e solidaridat aki i ta gradisí tur ku a sostené e desishon di Konseho Insular aki.
E desishon di Konseho Insular
Konseho Insular ta supliká Kolegio Ehekutivo pa 1. den kuadro di interes general i interes di penshonadonan di PCN i futuro penshonadonan en partikular, huntu ku PCN i un representashon di sindikatonan tuma inisiativa pa imediatamente aserká Banko Sentral di Hulanda i Estado Hulandes ku e súplika pa duna PCN mas tempu pa den palabrashon ku otro ‘stakeholders’ presentá un solushon pa kompensá e défisit den e fondonan. 2. Aserká Estado Hulandes pa komplementá e kapital di PCN a base di prinsipionan ku a kambia, di tal manera ku no tin kestion mas di un défisit kontando bèk te na 10-10-10. 3. Prepará e kombersashonnan menshoná a fondo i den e kuadro di esei supliká un aktuario i eventualmente otro ekspertonan den e materia tambe pa laga stipulá ku e kalkulashon di e obligashonnan di penshun di 10 di òktober 2010 ta basá riba prinsipionan inkorekto i mas aleu pa laga desaroyá un plan di mehorashon saliendo for di e aporte fnansiero èkstra di Estado Hulandes i, si ta nesesario, implementashon di e nFTK (nieuw financieel toetsingskader – kuadro di evaluashon finansiero nobo).
Konsiderashonnan
E moshon ta menshoná 21 konsiderashon. Esunnan mas importante ta entre otro ku e Fondo di Penshun Hulanda Karibense (PCN) tin e obligashon legal pa entrante 1 di aprel 2017 baha e pago bruto di penshun ku 3,5% i ku tambe e derecho riba penshun di e partisipantenan di kende e penshun no a bini na vigor ainda lo konosé un bahada di 3,5%. E rebaho aki ta konsekuensia di e echo ku e grado di kobertura di PCN na fin di desèmber 2016 tabata 77% i ku na fin di 2018 esaki mester ta 100% i ku pa alkansá esaki mester ehekutá e rebaho menshoná entrante 1 di aprel 2017 i ku posibelmente mester ehekutá un di dos rebaho di mas o menos 12% entrante 1 di aprel 2018. E motibu di e grado di kobertura insufisiente tin su orígen den kambio di kalkulashon di e obligashonnan di penshun di e fondo di penshun dor di Banko Sentral di Hulanda.
Den e konsiderashonnan ku ta sigui tin un diskripshon di e manera kon e kapital inisial di PCN a bira realidat i e papel ku Banko Sentral di Hulanda a hunga den esaki. Mas aleu e konsiderashonnan ta bisa ku a base di esaki PCN ta di opinion ku Estado Hulandes a paga muchu tiki i ku ainda Hulanda mester pone mas sèn disponibel pa PCN (mas o menos 70 pa 100 mion dòler). Esaki lo buta ku e grado di kobertura di PCN ta bira mas haltu i lo eliminá e nesesidat di rebaho i segun PCN Estado Hulandes por a sa i mester a sa ku pa motibu di e prinsipionan ku e órgano di supervishon, Banko Sentral di Hulanda, ta eksigí, e aporte di Hulanda mester tabata mas haltu. Otro puntonan importante den e konsiderashonnan ta ku entrante 1 di yanüari 2015 a introdusí un kuadro di evaluashon finansiero nobo na Hulanda (e asina yamá nFTK) ku ta kondusí menos rápido na rebaho i kaminda un eventual rebaho ta keda repartí den 10 aña, ku e nFTK no ta aplikabel pa islanan BÈS i pues no pa PCN i ku no ta hustu ni rasonabel ku ta ekskluí PCN for di e areglo nobo aki.
Redukshon di forsa di kompra di gruponan vulnerabel no ta deseabel
Den su moshon Konseho Insular ta mustra tambe riba e siguiente echonan: 1. E Reakshon di Gabinete riba e rapòrt di evaluashon Spies konteniendo ku den e periodo benidero gabinete huntu ku partnernan lokal lo duna un impulso na e desaroyo sosial-ekonómiko di Boneiru i ku gabinete, hasiendo uso di e medidanan adishonal proponé, lo traha mas tantu posibel riba medidanan dirigí i spesífiko pa mehorá e standarte di bida di gruponan vulnerabel. 2. Un rebaho di 15,5% (2017 i 2018) riba e suma bruto di penshun i riba e derecho di penshun di e partisipantenan di kende ainda e penshun no a bini na vigor den kombinashon ku otro medidanan ku eventualmente mester tuma pa hasi i mantené e fondo di penshun solviente, irevokabelmente lo kondusí na un redukshon konsiderabel di forsa di kompra. 3. Un redukshon di forsa di kompra mas grandi ta desbentahoso pa e situashon sosial-ekonómiko di Boneiru en general i di e suidadanonan penshonado en partikular i ta traha robes pa drechi riba e medidanan adishonal ku Gabinete Hulandes a proponé pa yega na mehorashon di e standarte di bida di gruponan vulnerabel i esaki konsekuentemente no ta deseabel.