Den cuadro di celebracion di e di shete aña di su existencia, cual tabata dia 22 di mei, Fundacion Lanta Papiamento ta organisa un anochi cu un charla interesante tocante (te aworaki) e documento mas bieu na Papiamento di Aruba, esta un declaracion di 26 ciudadano Arubiano skirbi y firma dia 22 di juni 1803. Noos ta firma por la berdad, y para Serbir na teenpoe qui lo llega die moosteer qui des die teempoe koe Señor B:G: Quant ta poner na Serbisje die tera, Seemper noos ta teende coonta qui eel ta maltrata noos comandeur pieter Specht pa toer Soorto die koos y Seemper el Dhº Quant ta precura die entreponeel deen toer gobierno die comandeur, por Ees motibo noos ta Esprimenta koe Eel ta causa die toer disunion. Esaki ta e frase introductorio di e documento, cu talbes por ta trabahoso pa algun, pero facil pa otro lesa y comprond’e. Pasobra ta nos Papiamento di Aruba e ta, aunke poco bieu, anticua!
Orador Ramon Todd Dandaré Mag. Ling. lo comparti cu publico resultado parcial di su analisis linguistico di e documento. Magister Todd Dandaré a haci un investigacion di, entre otro, con e documento ta hinca den otro linguisticamente: ta con e autor a uza idioma Papiamento di cuminsamento di siglo 19 den e documento aki, por ehempel con e uzo di ortografia ta; cua ta e cambionan cu a sosode pa loke ta e vocabulario uza den e documento compara cu e vocabulario di nos Papiamento di awendia; con e structura di frase ta; cua ta e elementonan tipico di Papiamento cu tabata existi e tempo ey caba y cu ainda ta existi den Papiamento actual; cua ta e influencianan cu por tabata tin den e Papiamento di e tempo ey di e lenganan Europeo, manera Spaño, Portugues y/of Hulandes. Y asina tin mas aspecto di nos idioma Papiamento actual cu ta bay bek na e Papiamento presenta den e documento aki di 1803 y cu, como hablante, nos por deduci.
Prome cu e presentacion di Magister Todd Dandaré, Señora Audrey Tromp-Wouters, di Proyecto Idioma di Departamento di Enseñansa, lo presenta e publicacion oficial di e buki “Preposicion y Interheccion di Papiamento”. E buki aki ta resultado di un investigacion linguistico di e dos categorianan di palabra aki haci pa un comision di Departamento di Enseñansa. Ta prome biaha den historia di estudio di Papiamento cu ta haci un estudio mas a fondo di e dos categorianan aki na Papiamento mes.
Nos idioma Papiamento, idioma materno di mayoria di e pueblo Arubiano, pa hopi tempo a keda hala un banda, pero a sa di sobrebibi. Prueba ta e documento en cuestion di 1803! E idioma aki ta exigi un posicion importante den comunidad. Esey kiermen den enseñansa tambe, como cu ta proba cu idioma materno ta e herment mas importante pa uza ora di siña. Ademas ta asina cu e idioma aki ta un creacion asina importante di nos hendenan, cu ta un crimen si permiti pa e bay perdi. Fundacion Lanta Papiamento t’ey pa yuda nos hendenan siña aprecia e idioma bunita aki. Conocemento ta aporta na aprecio y dedicacion. Mescos cu nos ta cuida nos medio ambiente, nos mester cuida nos herencianan cultural-historico tambe, sigur nos lenga Papiamento. Ora un pueblo ta consciente di e balor di su lenga materno, nada no por stroba e idioma aki di ta e idioma cu ta identifica su pais. Conocemento di tanto pasado como presente di nos lenga ta duna nos mas forsa y mas consenshi pa cuida y pa mantene nos dushi lenga Papiamento pa semper.
Fundacion Lanta Papiamento ta invita henter comunidad di Aruba pa asisti na e evento aki cu ta tuma luga na Seccion Arubiana/Caribiana di Biblioteca Nacional Aruba na Bachstraat 5, diahuebs dia 22 di juni 2017 di 7.30 pa 9.30 di anochi. Entrada ta gratis.