Pa e caso di abuso sexual di mucha cu a pasa e siman aki, lider di MEP a Splica cu e caso aki a dune rabia mirando si na 2010 e ley cu MEP a trece a keda stoba, segun Evelyn Wever-Croes.
E caso aki sigur ta uno hororoso. Ora cu el a mira e prome potretnan wordo publica di un hende homber adulto, blo sunu, despues di a comete actonan di abuso sexual cu un menor di edad, Wever-Croes a yena cu un rabia inmenso, indignacion inmenso, un frustracion. E ta puntra su mes cuanto mucha por a scapa di abuso sexual si ley cu a traha na 2010 a wordo pasa. Cuando mucha por a scapa di e dolor aki, di e crimen aki di abuso sexual, si no ta laga preferencia politico, politiekverziekheid di un Parlamento domina y un AVP ta stroba un ley asina, cu den nan curason ta kere den dje. E ta yena Wever-Croes cu un indignacion enorme. E ta bisa aki cu Gobierno a faya, Parlamento su mayoria cu ta fraccion di AVP a faya, pa protehe nos muchanan.
Awo ta momento pa pueblo bisa ta basta. Si bo ta mesun of mas indigna cu Wever-Croes, despues di a mira e potretnan y scucha e storia, wak bo tey diahuebs na Post Kantoor pabo tambe demostra y bisa cu ta basta cu abuso sexual di mucha.
Na 2010 un mama a bin Parlamento y a pidi pa bin cu leynan mas severo contra abusadornan sexual. Na April di 2010 a traha e ley eynan a cuminsa cana su caminda. Na principio a haya resistencia di AVP pasobra nan no a bin cune. El a bay Raad van Advies y nan a conseha pa duna cambio. Sinembargo nan a pidi un paragraaf den dje cu no por pone. E ta pidi den dje pa pone kico ta e maneho di Gobierno. Kico Gobierno ta pensa di abuso sexual y kico Gobierno ta pensa riba e vision con pa combati e abuso aki. No por skirbi esey pa Gobierno. A pidi Prome Minister Mike Eman pa duna su vision y nada no a wordo bisa. A pidi minister Dowers por escrito, pero tampoco.
A pidi varios biaha minister Michelle Hooyboer-Winklaar kende tabata minister e tempo ey Asuntonan Social y awo Paul Croes, encarga cu e mesun cartera. No ta haya e paragraaf aki riba papel cu mester pa Raad van Advies duna conseho. Sin esaki Raad van Advies no por duna conseho y sin e conseho di Raad van Advies e ley no por sigui cana. E ley ta den un lachi pega pasobra Gobierno di AVP no kier duna opinion riba dje. E ley aki ta encera dos aspecto. Uno tin di haber cu e verjaringstermijn. E periodo cu e delito ta caduca. Hopi biaha un mucha ta wordo abusa ora e ta chikito y e no ta papia di dje y si e papia di dje, tin biaha mayornan ta sconde cos, pero no ta denuncia y ta te ora e mucha bira adulto, e kier denuncia e hecho. Pero tin biaha e hecho a caduca caba. Ta bisa den e casonan aki ampli’e. Ya e no ta stroba e mucha cu despues e bira adulto, si e tin prueba, denuncia e hecho.
E tema di castigo a subi te 16 aña caba den ley pero esaki no ta yuda. Lider di MEP ta kere cu mester bin cu castigo minimo na lugar di e ley cu tin.
Otro aspecto tin di haber cu castigo minimo. Castigo maximo no ta yuda mas. E Gobierno aki a hisa castigo maximo pa abusado sexual te na 16 aña caba. Pero ningun hende ta haya 16 aña. Ta luna, dia, hende ta haya. Pesey mester bin cu un castigo minimo, ya e ora cada abusador sexual sa di antemano, cu prome cu e mishi cu e mucha cu e sa cu un x cantidad di aña e ta bay den dia. Ya e ora por yude pa cura di su malesa. Pasobra un hende cu mishi cu mucha no por ta bon. Pesey kier bin cu un castigo minimo.
AVP ta bisa no por y e lider di MEP a cansa. Bisa kico si por pa haci Aruba mas sigur. A scucha vocero di AVP den su conferencia di prensa, ta suplica instancianan hudicial pa por fabor pone castigonan mas pisa.
Un trabao di Parlamentario no ta suplica, pero actua. E vocero di AVP y e fraccion tin dos caminda pa cana. Uno ta sostene e ley pa e sali, bin cu castigo minimo, cambia nos sistema di castigonan pasobra nos ta den crisis. Yama ministernan y tene nan responsabel. Pasobra nan a faya. Parlamento na 2010 a lanta un comision special bao di Paul Croes, kende tabata presidente di Parlamento. A papia cu tur departamento di Gobierno. A traha un lista di recomendacion pa Gobierno cual ta den lachi.
Wever-Croes a finalisa cu un acto cruel cu a tuma luga aña pasa. Un menor di edad a wordo viola pa un adulto. Nan a gara e adulto ora cu el a keda cla cu su acto. Kiermen tur prueba tabata fresco riba e mucha en cuestion. E mucha a bay hospital pa haci test cun’e. Ora el a yega hospital, e persona asigna pa haci e test, no tabata na Aruba y no por a haci e test cune. A manda e mucha cas, pa no lage baña, lage cu e sushedad y bin bek e dia siguiente pa tuma e test.
Ta husto pa trata un victima di abuso sexual asina, un mucha di e forma eynan?, e parlamentario ta cuestiona.
Awor ta momento pa traha riba e castigonan y traha riba acumulacion di prueba, cu victimanan mester wordo atendi inmediatamente. Despues e mucha por bay su cas, bay baña y e por bay cuminsa cu resto di su bida cu ta keda traumatisa pa loke cu e abusado a haci cun’e. Esey ta loke MEP kier. Ta apela na henter comunidad. Gobierno a mustra cu e tema di abuso sexual, ta papia di dje, pero no ta haci nada cune. Parlamento a mustra cu mayoria cu ta manda den Parlamento no kier ainda un cambio drastico den nos sistema di castigo pa por atende cu e tema. A keda pueblo so. Si bo ta mes of mas indigna cu Wever-Croes, mes of mas rabia pa loke a pasa e siman aki, diahuebs 4’or na Postkantoor.
Wever-Croes a agrega cu nos mester yuda nos huesnan, pesey mester di castigo minimo. Nos huesnan a demostra cu ora e castigo maximo ta 16 aña, den un caso cu tin tur prueba cu un homber a abusa di un mucha varios biaha a duna solamente 5 aña cera, tin algo cu no ta bon. E ora tin cu yuda e huesnan cu castigo minimo e ora, pasobra en bes di 16 aña, nan no ta duna 16 siman of 16 luna. Nan ta duna castigo minimo depende di e grado di seriedad, e abusado sexual y hues sa di antemano cu e minimo ta 1 aña, 2 of 3 aña y punto. Esaki ta depende edad di e mucha, depende con serio e situacion ta, depende cuanto biaha a haci’e y cuanto prueba por haya. Hasta si no por haya tur prueb, tin un castigo minimo. E meneer cu a wordo gara blo sunu e siman aki despues di a abusa di e mucha, lo no tabata riba caya awor aki si e leynan aki a pasa, segun Wever-Croes.