Sr. Gerald Vingal, director di IASA, ta amplia mas ariba e ESTA y con e sistema ta hinca den otro.
ESTA ta un sistema electronico cu ta duna hende autorisacion pa biaha. Yenando tur informacion via e formulario cu ta casi identico cu e formulario cu ta yena pa bay Merca. Aki riba ta yena bo gegevensnan y a base di esey, electronicamente ta haya sa si e persona ta califica pa drenta Aruba. Prome cu e subi avion, ya caba e tin e ESTA den su man. E sistema ta tene e hendenan cu no ta di buena fe afo y esunnan cu si ta buena fe pa bin Aruba.
E ESTA ta valido pa dos aña y IASA kier pa tin miho bista di ken ta bin Aruba. Ta na vigor e ED- card. E biahero tin cu yena tambe unda el a bay keda e biahanan cu el a keda na Aruba. Pero Sr. Vingal no ta wak cu esaki por haci cu menos hende ta bin Aruba.
Kico ta e meta di ESTA? Sr. Vingal a sigui bisa cu tin mas paisnan cu lo introduci ESTA, dus lo introduci sistemanan asina, te cu hendenan cu no ta desea na bo pais, bo ta tene pafo, basicamente. Pronto lo lansa e website ora cu ta asina leu y cu e ESTA ta duidelijk con e ta traha. Un persona cu mester di visa pa drenta Aruba, no mester di un ESTA.
Personanan di nacionalidad Hulandes te ainda no a dicidi si nan tambe lo mester di un ESTA, y mester corda cu e ESTA ta valido pa solamente pa turistanan y no pa residentenan. Esaki ta den pipeline ainda. Ainda no tin un fecha cu e ESTA lo drenta den vigor ya cu na un manera netjes lo mester pone tur e turistanan na altura cu lo mester tin un ESTA pa drenta na vigor. Falta algun detayes pa tin mas claridad, pa cual lo pone prensa na altura na su debido tempo. ATA ta envolvi y IASA ta confia ariba ATA pa loke ta comunicacion pa e turistanan.
Ora un persona pidi pa e ESTA e lo wordo pasa ariba diferente alertanan, manera p.e. un persona a yena su ESTA, e ta pasa via Interpol, y diferente otro instancianan internacional. SI un persona a pasa su tempo di estadia y a keda ilegal atras, e lo no bay haya un aprobacion pa drenta Aruba,
ESTA cu RADEX ta complimenta otro y ta un control di frontera y ilegalidad. Tin instancianan cu ta trata e parti penal, y esey ta cay bou di Polis. SI ta trata di mucha, esey Voogdijraad ta cay aden. Persona cu tabata tin debe di belasting, etc. Un persona cu haya un no ariba su ESTA, e por haya un NO, pero ainda e por wordo autorisa cu e por drenta, informando e instancianan concerni cu e tal persona lo bay .pa tuma accion pro si acaso. Mesun ehempel mester tuma pa personanan cu a yega di comete un crimen aki na Aruba, tampoco lo haya un ESTA.