Tur aña riba 28 april e organisacion mundial di labor (ILO) ta celebra e asina yama “ILO Health & Safety Day”. Aña pasa a pone atencion special riba “Stress na pia di trabou”. E aña aki a dedica e dia na “OPTIMIZE THE COLLECTION AND USE OF OSH DATA”, ta trata di regista di dato di personanan cu lo a bira malo of accidente na pia di trabou. Un asunto cu na Aruba no ta sosode como debe ser, y unda falta hopi pa drecha. Un punto cardinal ta, cu no sa ken mester registra e datonan aki oficialmente, sea ta DTI (Safety) of SVb (Health), y manda despues pa CBS. Y ta tur e detayenan aki mester wordo incorpora den e ley di Salud (Health) & Siguridad (Safety), e asina yama ArboWet Aruba. Cu te dia di awe no por cristalisa. Un ley cu mester bin p’asina cumpli tambe cu exigencia di ILO (C 155 & 187).
Mane nos ta costuma cune caba, ta priminti y priminti pero no ta ser cumpli. For di 2007 (cu ta 10 aña pasa) a sali e rapport “Modernisering arbeidsomstandigheden wetgeving“, esaki mester a formalisa den e famoso ArboWET Aruba. Na 2011 Dir. Volksgezondheid a lanta un plataforma “Veilig & Gezond Werken” cu lo a traha riba e ley aki. Pero ta te na aña 2013, e x-Minister di labor (O. Oduber, paso R. Visser (Volksgezondheid) no kier a tume encargo) hunto cu DAO a dicidi di pone extra atencion riba e ley aki. Na 2014 esaki a pasa over pa Minister P. Croes cu a bin ta ricibi e “nota ArboWet Aruba” na Oktober. Durante diferente presentacion cu tabata tin a laga sa cu pa final di 2016 of comienso di 2017 e ley aki lo bin na vigor. Nos a drenta e di 5 luna di 2017, y nada nada ainda. Buscando informacion di con leu e ley aki ta, bo no ta haya sa nada, paso tin un secrecia hermetico pa cu esaki. Y mi no compronde pakico.
DTI (cu prome tabata cay bou ministerio di Husticia, y awo bou di Infrastructura) a conseha di 2004 pa traha modernisa e ley anticua di Aruba. Pero nan no a para keto, y na 2016 di un forma of otro a haci sierto movicion pa logra pone ordo y stop accidentenan na pia di trabou, dor di enforsa un articulo den ordenansa di siguridad (AB 1990 no. 31 art. 3, lid 2) cu un MB (Ministerieele Beschikking). E idea ta di duna “Inspectornan di Siguridad” poder pa haci sierto controlnan den e ramo aki. Den teoria e ta zona hopi bon, pero den practica no ta traha mane desea. Esaki a trece hopi malcontento, malcomprendemento y confusion. Cu ta di lamenta paso e no tabata un mal idea. Parlamentario D. Rasmijn a purba di haci algo tambe, door di a bin cu un comision pa conseha y empuha e ley aki, pero sin mucho resultado concreto. Sindicatonan a grita hopi riba e tema aki, pero e keda na gritonan den un desierto.
Tempo ta pasa y e clase trahador ta keda bira malo of accidenta na pia di trabou, y nada di ley. Pero nos ta wak cu no ta riba ley aki so tin un problema, pero riba otronan tambe, mane esun di medio ambiente. Cu den un forma of otro lo mester ta parti di ley aki, e asina yama SHE – Safety, Health & Environment.
Mi ta spera cu pa bienestar di e clase trahado y sigur di nos dushi isla en general, e ley aki cristalisa y wordo implementa mas pronto cu ta posibel.
G. Rock
ArboWET of Health & Safety Aruba